مدیریت تعادل بین کار و زندگی

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Twitter

Google

Yahoo

Delicious

بالاترین

دنباله

[08 Dec 2007]   [ حسین مدنی]

چکیده :

در این مقاله تعادل بین کار و زندگی و ضرورت مدیریت کردن آن بمنظور جلوگیری از عوارض عدم تعادل بین کار و زندگی، بررسی شده و اشاره شده است که تعارض بین کار و زندگی مسئله اغلب افراد، سازمان ها و جوامع است و شدت و ضعف آن با سطح پیشرفت فناوری و توسعه یافتگی، ارزش های فرهنگی و اجتماعی، سیاست ها و برنامه های سازمان ها و دولت ها، و ویژگی های فردی رابطه دارد. همچنین، با توصیف و تشریح عوامل مؤثر بر ایجاد تعارض بین کار و زندگی در کشورهای پیشرفته صنعتی، فهرستی از عوارض ناشی از آن ارائه شده و با این استدلال تاریخی که بسیاری از مسائل امروز کشورهای صنعتی می تواند مشکل آینده کشورهای در حال توسعه باشد؛ بر اهمیت مدیریت تعادل بین کار و زندگی تأکید شده است. با توجه به ابعاد و گستره موضوع که فرد، سازمان و جامعه را تحت تأثیر خود قرار می دهد و با رویکردی سیستمی، همه افراد جامعه، در هر سطح و شغلی؛ مسئولیت دارند در راه ایجاد تعادل بین کار و زندگی گام بردارند. صاحب نظران و اندیشمندان علوم اجتماعی نیز به عنوان پیشگامان این حرکت وظیفه دارند با گسترش فرهنگ تعادل در کا ر و زندگی؛ اهمیت موضوع را برای همه افراد؛ بویژه مدیران و تصمیم گیران جامعه؛ تشریح و تبیین کنند و راه حل هایی برای پیشگیری یا حذف و کاهش عوارض عدم تعادل در کار و زندگی بیابند.

مقدمه :

سال ها پیش آلوین تافلر( 1980) در کتاب « موج سوم » خود پیش بینی کرده بود که با تغییر فن آوری؛ بویژه در عرصه ارتباطات و اطلاعات؛ شیوه کار و زندگی و رابطه انسان ها دچار دگرگونی های اساسی خواهد شد. زمانی که وی در حال نوشتن این اثر بود تعداد رایانه هایی که به صورت شبکه ایی فعالیت داشتند بسیار اندک بود، ولی او به خوبی پیش بینی کرد که با گسترش این شبکه ها بسیاری از افراد خواهند توانست و ظایف شغلی خود را در خانه انجام دهند. به طور مثال، مدیران می توانند فرایند تولید و عملیات تجاری را کنترل و هدایت و منشی ها هم می توانند بدون حضور در محل کار، بسیار از امور دفتر یک مدیر را پیگیری کنند. وی نتیجه چنین تغییری را کلبه های الکترونیک دانست که درآن اشکال مختلفی از خانواده، ترکیبی مطلوب از عشق و دیگر فضیلت ها در رابطه با کار را به نمایش خواهد گذاشت. بخش اول پیش بینی نویسنده به خوبی مشهود و قابل لمس است ولی در نتیجه گیری وی از این شرایط جای تردید فراوان است.

در زمان انتشار کتاب موج سوم؛ خواننده ای از یک کشور در حال توسعه شاید چنین تصور می کرد که سال ها طول خواهد کشید تا امواج مورد نظر تافلر به مرزهای کشورش برسد؛ اما این امواج در زمانی بسیار کوتاه از طریق فناوری های جدید مانند اینترنت؛ ماهواره؛ تلفن همراه و مانند آن قبل از پایان هزاره دوم از مرزها گذشت و حتی وارد حریم امن و خصوصی افراد شد.

هلهله شادی اندیشمندان موافق این تغییرات و تحولات و نگرانی سایر اندیشمندان از این پیشرفت های اعجاب آور و مهار نشدنی دو روی یک حقیقت واحد است که جای تأمل و برسی دارد. در اواخر هزاره دوم؛ کاستلز(1382) در کتاب سه جلدی خود که با عنوان فارسی « عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ » ترجمه شده، بخشی از نتایج این تحولات را به تصویر کشیده است.

در کتاب وی نه تنها شواهدی برای برخی از خوش بینی های تافلر در مورد روابط افراد خانواده به چشم نمی خورد؛ بلکه شواهدی از اشکال و مناسبات خانوادگی، حتی در برخی از جوامع شرقی مانند تایوان ارائه شده است که بدون قضاوت ارزشی در این زمینه، حداقل در فضای فرهنگی حاکم بر جامعه ما رفتارهایی غیر طبیعی و نابهنجار تلقی می شود.

نگرانی های حاصل از این تحولات، به ویژه در عرصه خانواده، به اقداماتی از سوی دولت ها و سازمان ها برای ایجاد تعادل بین کار و زندگی منجر شده است. تعیین روزی به نام « روز تعادل بین کار و زندگی » در ایرلند و ماهی به نام « ماه کار و خانواده » در امریکا و همچنین ایجاد شرکت های مشاوره و سایت های اینترنتی برای گسترش فرهنگ تعادل بین کار و زندگی و یافتن را حل برای بهبود روابط افراد خانواده، همگی شواهدی بر اهمیت روز افزون این بحث است.

تعریف و تاریخچه موضوع:

به دلیل پیچیدگی و چند وجهی بودن موضوع تعادل بین کار و زندگی؛ اغلب در درک و تفسیر آن مشکلاتی به وجود می آید. بر اثر همین برداشت نادرست است که بسیاری از افراد کار و زندگی را به دو امر کاملاً جدا از هم تقسیم می کنند و با در مقابل هم قرار دادن الویت های فرد و سازمان، کار و زندگی را به عنوان « بازی مجموع صفر » (Sum Game ZERO ) در نظر می گیرند که منافع یک طرف به ضرر طرف مقابل تمام می شود( هاروارد بیزنس ریویو، 2000 ). علاوه بر این، از آنجا که عوامل مختلفی در سطح اجتماع ( مانند اقتصاد، فرهنگ، سیاست، و ...)، سازمان ( فرهنگ سازمانی، مدیریت، حوزه فعالیت، و ...) و فرد ( ویژگی های شخصیتی، جنسیت، وضعیت تأهل، موقعیت سازمانی، میزان درآمد، و ...)، در تعبیر و تفسیر موضوع تعادل بین کار و زندگی دخالت دارند؛ ارائه یک تعریف قابل قبول برای همه افراد؛ در همه زمان ها و مکان ها امری غیر ممکن است. چنین مشکلی در تعریف تعادل بین کار و زندگی به معنای آن نیست که نمی توان به وجوه اشتراک و اهدافی که در این موضوع نهفته است، دست یافت. سایت اینترنتی تعادل بین کار و زندگی (2005)، دو مفهوم اساسی را برای ایجاد اشتراک ذهنی در این مورد مفید دانسته است که عبارتند از: موفقیت و خشنودی. این دو مفهوم به چراهای بسیاری پاسخ می دهد: چرا شما کار می کنید؟ چرا درآمد بیشتری می خواهید؟ خانه جدید، فرستادن بچه ها به مدرسه، انجام موفقیت آمیز کار و ...؟ سوال هایی است که پاسخ به آنها تا حد زیادی ما را به درک تعادل بین کار و زندگی نزدیک می کند. خشنودی در اینجا مفهوم گسترده ای دارد که رضایت، شادی، عشق، و هر نوع خوشی در زندگی را شامل می شود. موفقیت و خشنودی دو وجه متعامل از یک واقعیت اند که یکی بدون دیگری معنای خود را از دست می دهد. اگر به اطراف خود نگاه کنیم؛ افراد زیادی را خواهیم یافت که به موفقیت های مهمی در زندگی دست یافته اند ولی نشانی از خشنودی در چهره آنها دیده نمی شود؛ یا حداقل آن گونه که شایسته است، شاد نیستند. اگر افراد بتوانند در هر لحظه از زندگی خود موفقیت توأم با شادی را تجربه کنند، به این تعریف نزدیک می شویم که بگوییم « تعادل در کار و زندگی یعنی یک روز سرشار از موفقیت و خشنودی در چهار بخش از زندگی: کار، خانواده، دوستان و خود ». در تعریف دیگری؛ شرایطی که در آن آزادی کارکنان در پرداختن به فعالیت ها و مسئولیت های دلخواه خود؛ خارج از محیط کار مخدوش نشود؛ تعادل در کار و زندگی تلقی شده و این به معنای آن است که باید کارها بر مبنای عقلانیت و هوشمندی بیشتری سازمان دهی و به نحو مؤثرتری انجام شود. درطول تاریخ، کار به عنوان یکی از راه های اساسی مشارکت اجتماعی و بیان شخصیت و عظمت انسان بوده و انسان خود را با کار معنا کرده است؛ با وجود این، کار تنها راه مشارکت اجتماعی نیست و تمامی وجود انسان در کار خلاصه نمی شود. نیاز انسان به آرامش و استراحت، برعهده گرفتن خانواده و مانند آن، ابعاد دیگری از فلسفه جودی انسان را تشکیل می دهند. کار و خانواده می توانند اثر متقابل و نقش مکمل برای یکدیگر داشته باشند؛ با کار کردن نیازهای خانواده برآورده می شود و حمایت خانواده موجبات تقویت روحی و جسمی کارکنان برای انجام موفقیت آمیز وظایفشان را فراهم می آورد. این بحث به ظاهر ساده؛ مناقشات حاشیه ای بسیار زیادی را دامن زده است. یکی ازسؤال های اساسی در این زمینه این است که رابطه کار و زندگی چگونه باید تعریف و تنظیم شود و پاسخ به این سؤال نیزممکن است به تعداد جوامع و حتی افراد یک جامعه متفاوت باشد. آنچه امروز برای شما تعادل درکار و زندگی محسوب می شود، شاید فردا مفهوم دیگری داشته باشد، با وجود این، لازم است همه افراد، سازمان ها و جوامع به این موضوع بیندیشند و پاسخ و راهکاری مناسب با شرایط؛ اهداف و ارزش های خود بیابند. بی توجهی به این امر موجب تعارض در کار و زندگی می شود که نتایج زیانباری در پی دارد.

جیم برد( به نقل از جوشی و همکاران، 2002) پیش بینی کرده است که در سی تا چهل سال آینده، تعادل بین کار و زندگی به مهمترین موضوع محیط های کار در آمریکا تبدیل خواهد شد و لازم است سازمان های این کشور در این زمینه برنامه های راهبردی داشته باشند تا بتوانند از عوارض عدم تعادل در کار و زندگی در امان بمانند.

مقدمه رسیدن به تعادل بین کار و زندگی این است که مدیران به این نگرش برسند که می توان اولویت ها را هماهنگ کرد.

عوامل و شرایط بروز عدم تعادل در کار و زندگی:

یکی از عواملی که موجب تعارض بین کار و زندگی می شود، ساعات کار طولانی است. در آغاز رایانه ای شدن فرایند تولید و گسترش فن آوری اطلاعات برخی از صاحب نظران بر این عقیده بودند که جوامع صنعتی با خیل عظیم بیکاران مواجه خواهند شد و زمان فراغت به حدی زیاد می شود که پر کردن این اوقات خود به معضل بزرگی تبدیل خواهد شد. این پیش بینی ها چندان هم درست از آب در نیامد و بازار کار نه تنها با چنان مشکلی مواجه نشده بکله با چشم پوشی از برخی نوسان ها و تفاوت های بین کشورها، توانست تعداد بیشتری از زنان را جذب کند. بر اساس پیشنهاد اتحادیه اروپا در سال 1995، به منظور حفظ سلامتی و ایمنی کارکنان؛ حداکثر ساعات کار آنان 48 ساعت در هفته تعیین شد. یک گزارش منتشر شده در سال 2000، نشان داد که متوسط ساعات کار کارکنان انگلیسی که بالاترین ساعات کار را داشته اند6/43 ساعت در هفته؛ بوده است. در آلمان متوسط ساعات کار 1/40 ساعت؛ در فرانسه 6/39 ساعت و در ایتالیا 5/38 ساعت بوده است. گزارش در سال 2003 منتشر شد نشان داد که در فرانسه و ایتالیا ساعات کار تغییر نکرده بود ولی در انگلستان متوسط ساعات کار به 6/39 ساعت در هفته کاهش یافته بود. بر اساس این آمار، متوسط ساعات کار کارکنان ژاپنی 2/42 ساعت و کارکنان آمریکایی 6/42 ساعت در هفته بوده که بیانگر بیشتر بودن متوسط ساعات کار دو کشور یاد شده نسبت به کشورهای عضو اتحادیه اروپاست. تفاوت در ساعات کار طولانی نه تنها بین کشورهای مختلف مشاهده می شود، بلکه افراد، گروه ها و سطوح مختلف شغلی نیز ساعات کار متفاوتی در هر یک از این کشورها دارند و دلایل و انگیزه های آنها نیز برای سپری کردن ساعات بیشتری در محیط کار متفاوت است. مطالعات متعددی در کشورهای صنعتی نشان داده است که برخی از کارکنان، از جمله مدیران و کارکنان متخصص، بیش از 60 ساعت در هفته کار می کنند و بین بخش های مختلف اقتصاد، کارکنان هتل ها و پس از آن کارکنان بخش کشاورزی بالاترین ساعات کار را دارند همچنین، پژوهش ها نشان می دهد که ساعات کار طولانی بین مردان رواج بیشتری دارد. طی پژوهشی در یکی از شرکت های بزرگ صنعتی ایران که نگارنده نیز در آن مشارکت داشته است. مشخص شد که مدیران عالی این شرکت بیش از 60 ساعت در هفته کار می کنند و این در حالی است که شغل آن ها بسیار استرس زاست و در طول روز وظایف پیچیده و متنوعی را انجام می دهند. مدیران یاد شده معتقد بودند که خود را یک سره و قف کار کرده اند و بین کار و زندگی آنان تعادل وجود ندارد. البته یافته را نمی توان تعمیم داد و برای توصیف و تجزیه و تحلیل وضعیت ساعات کار در ایران بین سطوح مختلف و در حوزه های مختلف اقتصادی و نیز دلایل و انگیزه هایی که موجب ساعات کار طولانی می شود، لازم است پژوهش های متعددی انجام شود. در مورد دلایل و انگیزه های افراد در داشتن ساعات کار طولانی تفاوت های زیادی وجود دارد و در مطالعات انجام شده به مواردی مانند درآمد بیشتر، پیشرفت شغلی، حفظ شغل فعلی، رقابت با همکاران در کسب سمت های بالاتر، خدمت به جامعه و فرار از استرس های خانه و مانند آن، اشاره شده است.

نکته جالب در یافته های برخی از پژوهش ها این است که ساعات کار طولانی تأثیر زیادی در افزایش بهروری ندارد. در یکی از پژوهش ها بیش از نیمی از پاسخگویان معتقد بودند که اگر کارها به نحو بهتری سازماندهی و هدایت شود، می توان ساعات کمتری را صرف کار کرد( موسسه بین المللی مدیریت تعادل بین کار و زندگی،2004). رد برخی از مطالعات مشاهده شده است که برخی از کارکنان، بویژه مدیران و متخصصان، علاوه بر انجام وظایف شغلی در محل کار، بخشی از وظایف خود را طی روزهای هفته یا تعطیلات پایان هفته به خانه می برند و بدین ترتیب فرصت کمتری پیدا می کنند تا از مصاحبت با سایر اعضا خانواده و رفتن به گردش و مسافرت، لذت ببرند. از جمله موارد دیگری که موجب عدم تعادل در کار و زندگی می شود، چند شغله بودن است. برخی از کارکنان برای تأمین نیازهای زندگی مجبورند بیش از یک شغل داشته باشند. مدیران نیز با انگیزه درآمد بیشتر یا انگیزه های دیگری به طور همزمان در چند شغل فعالیت دارند. استفاده نکردن از مرخصی سالیانه و حضور در محل کار در تعطیلات آخر هفته و تعطیلات رسمی از جمله موارد دیگری است که موجب ایجاد تعارض در کار و زندگی می شود. حجم زیاد کار و مسئولیت های شغلی، تقسیم کار نامتعادل و نامتناسب، عدم حمایت از کارکنان، عدم امنیت شغلی، تهدید کارکنان و بدرفتاری با آنان، تعیین ضرب الاجل و فشار مداوم برای پایان کار، تغییرات شغلی و محیطی، سفرهای طولانی برای انجام کار، مشکلات خانوادگی، عدم تقسیم وظایف خانه بین زن و مرد و عدم مشارکت در امور منزل و ... . از جمله موارد دیگری است که به عنوان عوامل ایجاد استرس و تعارض بین کار و زندگی شناخته شده اند، تحولات سالهای اخیر در اقتصاد جهانی و بازار کار، شدت و ضعف هر یک از عوامل مؤثر بر تعادل بین کار و زندگی را تحت تأثیر قرار داده است. بطور مثال، فن آوری های جدید مشاغلی را بوجود آورده که اگر چه فعالیت های جسمی را کاهش داده ولی از طرف دیگر فعالیت های فکری را افزایش داده است. کوچک سازی سازمان ها موجب شده تا کارکنان باقیمانده بخشی از وظایف کارکنان تعدیل شده را برعهده گیرند. بسیاری مشاغل جدید نیاز به دانش و مهارت های بالایی دارند که موجب افزایش فشار رقابت بین کارکنان برای حفظ شغل یا بدست آوردن سمت های بالاتر شده است. وسایل و امکانات جدید و متنوعی که در زندگی کاربرد دارند، موجب آسایش و سریعتر انجام شدن کارهای منزل شده است ولی از طرف دیگر، تهیه این وسایل و امکانات نیاز به انجام کار بیشتر در خارج از خانه را افزایش داده است. بررسی تأثیر هریک از آنها در افزایش یا کاهش تعادل در کار و زندگی نیازمند انجام پژوهش های بیشتر و گسترده تر در این زمینه است، بویژه آنکه سرعت تحولات و تغییرات بحدی است که پاسخ امروز ما به یک مسأله ممکن است برای فردا اعتبار نداشته باشد. پژوهش در این زمینه، در جوامعی مانند جامعه ما نیز ضروری است و باید دستور کار مدیران جامعه و سازمان ها و پژوهشگران قرار گیرد.

در صورتی که تدابیری برای ایجاد تعادل در کار و زندگی اتخاذ نشود، عوارض مختلفی برای فرد، سازمان و جامعه به وجود می آورد.

عوارض عدم تعادل در کار و زندگی

در صورتی که تدابیری برای ایجاد تعادل در کار و زندگی اندیشیده نشود، عوارض مختلفی برای فرد، سازمان و جامعه به وجود می آورد. به منظور جلوگیری از طولانی شدن بحث، تنها به ارائه فهرستی از مواردی که به عنوان عوارض عدم تعادل در کار و زندگی شناخته شده اند، بسنده شده و از تشریح آنها خوداری می شود.

- دچار شدن به انواع بیماری های روحی و جسمی؛

- افزایش فشار آورهای شغلی؛

- کاهش وفاداری و تعهد به سازمان؛

- افزایش نارضایتی شغلی؛

- افزایش تمایل به ترک سازمان؛

- غیبت از کار؛

- کاهش بهره وری و سود سازمان؛

- افزایش هزینه های جذب و آموزش کارکنان؛

- افزایش خطاهای کاری؛

- افزایش مقاومت در تغییرات سازمانی؛

- افزایش احساس بی عدالتی بین میزان کار و حقوق و مزایا و پاداش ها؛

- کاهش تمایل به پذیرش مسئولیت های شغلی؛

- کاهش مشارکت افراد در فعالیت های اجتماعی؛

- تغییر ارزش های فرهنگی و اجتماعی، به ویژه ارزش های مرتبط با خانواده؛

- افزایش تنش های خانوادگی و مشکلات زناشوئی.

پیشنهادها

به منظور جلوگیری از عوارض عدم تعادل بین کار و زندگی، فعالیت های گسترده ای در کشور های صنعتی در حال انجام است که می توان از این تجارب برای حل مسائل جاری و پیشگیری از آنچه در آینده به عنوان یک مسئله در جامعه ما مطرح خواهد شد،استفاده کرد. برخی از این راه حل ها و پیشنهادها در سه محور زیر خلاصه شده است:

1. پیشنهاد هایی برای دولت ها

- تدوین راهبرد در زمینه تعادل بین کار و زندگی؛

- ترویج و آموزش فرهنگ تعادل بین کار و زندگی؛

- الزام سازمان ها (دولتی و خصوصی) به داشتن برنامه مشخص در زمینه تعادل بین کار و زندگی؛

- نظارت بر رعایت قوانین و مقررات کار؛

- تأمین امنیت شغلی کارکنان؛

- افزایش حقوق کارکنان کم درآمد؛

- جلوگیری از داشتن مشاغل متعدد؛

- ایجاد محدودیت در ساعات کار اضافی و تنظیم ساعات و روزهای کار بر اساس استانداردهای جهانی؛

- وضع مالیات اضافی بردرآمد کار در زمان مرخصی؛

- وضع قوانین در حمایت از مادران شاغل (امکان استفاده از مرخصی بدون حقوق، قبل و بعد از زایمان؛ مراقبت از کودکان در زمان کار؛ الزام کارفرمایان به اعطای مرخصی به مردان در زمان زایمان همسرانشان؛ شناور کردن ساعات کار؛...)؛

- حمایت و حفظ ارزش های خانواده.

2. پیشنهادهایی برای سازمان ها

- تدوین راهبرد برای مدیریت تعادل بین کار و زندگی؛

- سازمان دهی و مدیریت مطلوب تر کارها؛

- پرداخت حقوق و پاداش بر مبنای عملکرد، به جای تأکید بر حضور فیزیکی؛

- افزایش حقوق و مزایای کارکنان، به ویژه کارکنان کم درآمد؛

- ایجاد محیط حمایتی برای کارکنان؛

- ایجاد مراکز مشاوره برای کارکنان و خانواده های آنان؛

- شناور کردن ساعات و روزهای کار برای کارکنانی که دلایل موجه دارند(مراقبت از افراد بیمار یا سالخورده ؛...)؛

- امکان کار نیمه وقت برای داوطلبان کار نیمه وقت؛

- فراهم کردن تسهیلات و امکانات حمایتی برای مادران شاغل؛

- اعطای مرخصی به جای سایر پاداش ها؛

- ایجاد محدودیت در ساعات کار اضافی؛

- فراهم کردن امکانات ورزشی و تفریحی برای کارکنان و خانواده های آنان؛

- جریمه عدم استفاده از مرخصی سالیانه.

3. پیشنهادهایی برای افراد

- داشتن هدف و برنامه برای ایجاد تعادل در کار و زندگی؛

- سازماندهی و برنامه ریزی برای انجام و ظایف شغلی و مسئولیت های خانوادگی؛

- اهمیت قائل شدن برای خانواده؛

- مشارکت در فعالیت های اجتماعی؛

- همکاری در انجام کارهای منزل؛

- انتخاب شغلی که انجام آن شادی و لذت به همراه داشته باشد؛

- انتخاب همسری که بتواند شریک واقعی غم ها و شادی های زندگی باشد؛

- صرف وقت برای تفریح و ورزش در کنار خانواده؛

- انجام ورزش و دوری از عوامل استرس زا؛

- ایجاد تعادل بین درآمدها و هزینه ها؛

- کاهش ساعات کار اضافی، بویژه برای کسانی که همسر شاغل دارند؛

- تعویق در زمان بچه دار شدن برای زوج های جوان؛

- محدود کردن تعداد فرزندان؛

هماهنگی در اولویت ها ضمن ایجاد رضایت و خشنودی فردی، افراد جامعه را آماده می کند تا در فعالیت های اجتماعی مشارکت جویند و وظایف شغلی خود را به خوبی انجام دهند.

نتیجه گیری:

مفاهیم کار و زندگی بیشترین و قویترین پیوند را با فرد و جامعه دارند و ایجاد تعادل بین آنها از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است. تعادل مورد نظر، تعادلی پویاست که هر عنصر آن ضمن ارتباط و کنش متقابل با عنصر دیگر، نقش مکمل و حمایت کننده دارد و برای رسیدن به چنین تعادلی لازم نیست یکی به نفع دیگری تضعیف یا کنار گذاشته شود. اما این تعادل خود به خود ایجاد نمی شود و اگر رابطه بین کار و زندگی مدیریت نشود، تعارض بین آنها زیان های جبران ناپذیری برای فرد، سازمان و جامعه در پی دارد. مقدمه رسیدن به تعادل بین کار و زندگی این است که مدیران و سایر افراد جامعه به این نگرش برسند که می توان الویت های فرد، سازمان و جامعه را همسو و هماهنگ کرد. این همسویی و هماهنگی نتایجی به همراه دارد که ضمن ایجاد رضایت و خشنودی فردی، افرادجامعه را آماده می کند تا در فعالیت های اجتماعی مشارکت جویند و وظایف شغلی خود را به خوبی انجام دهند. مدیران سازمان ها می توانند با مدیریت کردن تعادل بین کار و زندگی، کارکنان شاد و خشنود داشته باشند که با علاقه مندی، وفاداری و تعهد به سازمان، عملکردی مؤثر در شغل خود ارائه می کنند. رسیدن به این هدف مستلزم آن است که مدیران نگاه سنتی به رابطه کار و زندگی را که در آن رقابت بین کار و زندگی به « بازی مجموع صفر » می انجامد، کنار بگذارند و رویکردی را انتخاب کنند که در آن منافع فرد و سازمان به طور همزمان و هم سو با یکدیگر مورد توجه قرار می گیرد. اگرچه به دلیل وضعیت و شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه ایران تعارض بین کار و زندگی هنوز به صورت مسئله و مشکل حاد نمایان نشده، اما روند تحولات و تغییرات اجتماعی نشان داده که آنچه در حال حاضر مشکل کشورهای صنعتی است، در آینده ایی نه چندان دور می تواند مسئله جوامعی مانند جامعه ایران باشد. بنابراین، برای پیش گیری از عواقب آن لازم است همه افراد جامعه، بویژه مدیران، در راه ایجاد تعادل بین کار و زندگی گام بردارند. گسترش فرهنگ تعادل بین کار و زندگی توسط صاحب نظران علوم انسانی و رسانه های جمعی و نیز انجام پژوهش در این زمینه، از جمله اقدامات اولیه و ضروری است که می تواند حساسیت و اهمیت موضوع را برای کلیه افراد، بویژه مدیران و تصمیم گیران جامعه انتقال دهد.

منابع و مأخذ:

- تافلر.آلوین.(1362).موج سوم.ترجمه شهیندخت خوارزمی، تهران : نشر نو.(تاریخ انتشار به زبان اصلی 1980).

- کاستلز، مانوئل.(1382).عصر اطلاعات : اقتصاد، جامعه و فرهنگ(سه جلد).ترجمه گروهی از مترجمان با سرویراستاری علی پایا.تهران : انتشارات طرح نو.(تاریخ انتشار به زبان اصلی1999).

حسین مدنی : رئیس پژوهش های موردی منابع انسانی شرکت ملی صنایع پتروشیمی.

ماهنامه تدبیر شماره 168.

---

مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:

+ مدیریت تعادل بین کار و زندگی  

منبع:

نسخه‌ی چاپی ارسال اين مطلب به دوستان

---

[نظر دهید]    [تعداد نظرهای ثبت شده در پیوند با این مطلب: 0] 

.

---