Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


ژئوپارک ها، تضمین آینده زمین

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[22 Oct 2012]   [ ]


زمین و میراث آن به عنوان بستر انسان و همه چیزهایی که در اتمسفر وجود دارد ،باید حفظ شود



ژئوپارک، مفهومی جدید در حفاظت از طبیعت است. در این برداشت که تا حدودی منتقد روش های قدیمی است، فرهنگ و طبیعت و به طور خاص زمین شناسی، دو کفه هموزن هستند. در یک پاسخ کوتاه می توان گفت ژئوپارک تضمین آینده زمین است. هدف ژئوپارک ها، حفاظت از طبیعت و به طور مشخص حفاظت ناشی از همکاری انسان محلی و طبیعت است. زمین و میراث آن به عنوان بستر انسان، طبیعت و همه چیزهایی که در اتمسفر وجود دارد، مهم ترین چیزی است که باید تا جای ممکن حفظ شوند.

در واقع ژئوپارک سیستمی است که مسئولیت حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی، مراتع و جنگل ها، میراث فرهنگی، صنایع دستی، گردشگری و... را یکجا به عهده دارد؛ اما مایل است بدون جدل، ارزان، مطمئن و بادوام کار خود را پیش ببرد که همه اینها همان اهداف توسعه پایدار است. مهم ترین هدف سازمان ملل متحد، حفظ صلح در جهان است که بر همین اساس، از فعالیت های مربوط به گسترش صلح حمایت می کند. از سوی دیگر، فهرست مکان ها و گستره های بسیاری در جهان وجود دارد که به دفتر میراث جهانی و بخش هایی دیگر از یونسکو ارائه می شود، ولی در عمل امکان ثبت و حمایت از این همه اثر برای سازمان علمی، فرهنگی ملل متحد (یونسکو) وجود ندارد. به هر حال، ایده ایجاد تشکیل شبکه ژئوپارک های اروپایی در بخش علوم زمین یونسکو شکل گرفت و بسرعت با اقبال دیگر کشورها مواجه شد و پس از آن، نخستین همایش جهانی ژئوپارک ها، تیر ۸۳ در چین برگزار شد. این رویداد مهم هر دو سال یکبار در یکی از ژئوپارک های عضو برگزار می شود. شبکه جهانی ژئوپارک ها یا GGN یک نهاد غیردولتی غیرانتفاعی داوطلبانه بین المللی است که براساس ضوابط و زیر چتر یونسکو عمل می کند و سه هدف اصلی حفاظت از طبیعت سالم، ترویج علوم زمین و توسعه اقتصادی پایدار را دنبال می کند.

شبکه جهانی ژئوپارک ها باعث رونق شبکه های ملی و منطقه ای می شود. بر همین اساس، شبکه آسیا ـ اقیانوسیه با تلاش مالزی شکل گرفت، این در حالی است که دو سال پس از ما عضو شبکه شده بود و در حال حاضر نیز ایران را هم یکی از اعضای شبکه آسیا ـ اقیانوسیه می داند. در حالی که ایران تنها کشور مسلمان و خاورمیانه ای عضو شبکه جهانی ژئوپارک هاست و از سال ها پیش، متخصصان تشکیل شبکه کشورهای اسلامی یا شبکه خاورمیانه را با محوریت ایران پیشنهاد داده بودند. چنین فرصت هایی همیشه پیش نمی آید و متاسفانه ما در فرصت سوزی استاد شده ایم. در این سال ها سازمان منطقه آزاد قشم، پیروزی و ناکامی هایی را تجربه کرده و من مطمئنم در صورت همکاری دیگر سازمان ها و مسئولان آن، بیشترین تلاش را در ایجاد شبکه خاورمیانه خواهند کرد.

هر اقدام توسعه ای نیاز به طرحی جامع و آینده نگر دارد. طرح جامع، افق مدیران و دارایی های پیدا و پنهان محیط را کشف می کند و راه آینده را برای مدیریت بهینه داشته ها، فرصت ها و تهدیدها روشن می سازد. از سویی، درمورد ژئوپارک ها طبقه بندی حفاظتی مشابه آنچه در مورد مناطق تحت حفاظت می دانیم، وجود ندارد. در حقیقت، قلمروی ژئوپارک یک مرز فرهنگی برای توسعه اجتماعی است و نحوه مدیریت آن بستگی تام به طرح جامع یا طرح مدیریت همان منطقه دارد. به همین سبب و از آنجا که فلسفه ژئوپارک ها از بالا به پایین نیست، شبکه جهانی ژئوپارک های یونسکو نیز هیچ روش یا الگویی را الزام آور نمی داند و حتی توصیه نمی کند؛ بلکه میزان موفقیت هر ژئوپارک را نسبت به طرح جامع خودش رصد می کند. برای مثال در مورد ژئوپارک قشم سعی کردیم طرح مان منطبق با اهداف و برنامه های درازمدت سازمان منطقه آزاد قشم باشد تا توسعه و حفاظت در آینده برابر هم قرار نگیرند. مکان های خاصی از ژئوپارک را به عنوان ژئوسایت به شکل خاصی سطح بندی و برای هر سطح نیز ضوابطی تعریف کردیم. کلیات طرح در هیات مدیره سازمان منطقه آزاد تصویب شده است و جنبه قانونی و اجرایی دارد.

البته باید دقت کنیم ژئوپارک یک پارک زمین شناسی نیست، بلکه یک قلمروی جغرافیایی است که در آن پدیده یا پدیده های بارز زمین شناسی به اضافه فرهنگ ناب به صورت زنده وجود داشته باشد. یعنی اگر یکی از این دو نباشد یا ارتباط و هماهنگی نداشته باشند، متقاضی نمی تواند عرصه را ژئوپارک بشمارد. دیگر آن که آیا متقاضی براستی حاکم و مسئول منطقه خود است؟ آیا خودش برای توسعه راه ها، صنایع، شهرها، مجتمع ها و... تصمیم می گیرد یا انواع مدیریت های موازی در آن سرزمین وجود دارد؟سوال دیگر آن است که آیا توان مدیریت اجرایی، علمی و فنی پروژه در متقاضی هست؟ آیا اعتبار مالی برای اجرای طرح ها فراهم است؟ اگر پاسخ این پرسش ها مثبت باشد، باید گفت تجربه ما و توصیه جی.جی.ان می گوید ژئوپارک کار خود را از سطح محلی آغاز کند و پس از کسب تجربه برای ملی شدن، منطقه ای شدن و سپس جهانی شدن اقدام کند؛ چرا که عضویت شتابزده در شبکه سودی که ندارد هیچ، زیان آور هم است.

همچنین اراضی ژئوپارک قشم در طرح جامع جزیره قشم به عنوان یک منطقه تحت حفاظت با رویکرد طبیعت گردی و آموزشی پیش بینی شده و بستر کار بدرستی و با دقت مطالعه و شناسایی شده بود. ضوابط عضویت در شبکه نیز هنوز خیلی سختگیرانه نبود و فضای خوبی در مدیریت محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم وجود داشت. به واسطه همکاری های نزدیک سازمان زمین شناسی و کمیسیون ملی یونسکو و کمک کارشناسان داخلی و خارجی تقاضای عضویت ژئوپارک قشم در شبکه پذیرفته شد. نقشه پهنه بندی کاربری ها، کاربردی ترین خروجی یک طرح مدیریت است؛ یعنی اراضی منطقه با توجه به ظرفیت ها و تهدیدها برای کاربری های خاصی پیش بینی می شود و به کارشناسان و ناظران در کنترل ژئوپارک، خلق فرصت های سرمایه گذاری و... کمک می کند. اما شاید نقشه پهنه بندی، کلیدی ترین خروجی یک طرح جامع نباشد​.

دامنه برداشت های اشتباه از مفهوم ژئوپارک وسیع است؛ چرا که ژئوپارک یک مفهوم مدرن، ساده و نوست. در چنین تعبیری، طبیعی است بسیاری از همکاران نیز درک کاملی از آن نداشته باشند. ما عادت کرده ایم یک طرح جامع ده ها جلد ضخیم داشته باشد و مستقیم به دفتر آرشیو فنی ادارات دولتی منتقل شود و دیگر هیچ. این خود یک برداشت اشتباه است؛ برنامه ژئوپارک باید به آرامی و بین مردم و در مراحل گوناگون تهیه شود. در همین جا تاکید می کنم گذاشتن ژئوپارک در قفسه حفاظت از طبیعت، توسعه اجتماعی، رونق اقتصادی و... کاملا اشتباه است. شاید تفسیر ژئوپارک به عنوان یک تجربه دموکراتیک تعبیر درستی باشد. عضویت در شبکه، ضامن توسعه پایدار یک منطقه است و مزیتی کوتاه مدت یا میان مدت نیست. با عضویت در شبکه جهانی، ۷۷ دوست در سطح جهانی پیدا می کنیم که به ما توان تبادل دانش با کارشناسانی داوطلب از ۲۴ کشور جهان را می دهد. در عین حال، داشتن هر برندی برای ژئوپارک مفید و ارزنده است و عضویت در جی.جی.ان هم یک برند مشهور است.

یک عضو ضعیف، هویت کل شبکه را زیر سوال خواهد برد. به اعضای کم کار دو سال فرصت برای انطباق با ضوابط موجود در شبکه داده می شود و در صورتی که موفق عمل نکنند، از شبکه جدا خواهند شد. البته در ماه های اخیر، همدلی خوبی در سازمان منطقه آزاد قشم ایجاد شده است. با هم افزایی واقعی سایر نهادها نیز می توان گفت تهدید خاصی نداریم. حذف ایران از شبکه جهانی ژئوپارک راه را برای دیگر متقاضیان ایرانی دشوار خواهد کرد. از سویی، عضویت دوباره ژئوپارک قشم نیز به طور عملی امکان پذیر نیست و در نتیجه این همه وقت، انرژی و هزینه با خطر نابودی مواجه خواهد شد. بنابراین باید به خاطر داشته باشیم در شرایط حاضر خروج ایران از شبکه جهانی ژئوپارک به هیچ وجه منطقی نیست.


مازیار قاسمی نژاد عبدالملکی
مشاور طرح جامع ژئوپارک قشم


مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع:


بنیاد آینده‌نگری ایران



سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ - ۱۹ مارس ۲۰۲۴

محیط زیست

+ جامعه شناسی محیط زیست و پروژه های عامه پسند محسن زهری بیدگلی

+ روز جهانی پاکسازی فاطمه شفیعی

+ آینده خشک‌تر و گرم‌تر برای ایران 

+ جهان در مواجه با بحران کم آبی. گاردین برگردان ملیحه درگاهی

+ جهان در مواجه با بحران کم آبی گاردین برگردان ملیحه درگاهی

+ آیا خاورمیانه تا ۵۰سال دیگر جای زندگی نیست؟ 

+ آلودگی هوا بحرانی چند جانبه فاطمه سیارپور

+ سرکار خانم معصومه ابتکار- ریاست محترم سازمان محیط زیست با تقدیم درود کوروش برارپور

+ طلوع عصر نوین زمین در پرتو انرژی های پاک محسن مرادی

+ مناظره زنده مدیرعامل بنیاد با مسئولان دو سازمان محیط زیست و جنگل ها - سوم اردیبهشت 1394 بنیاد توسعه پایدار ایران

+ در آینده حتی آب فاضلاب تصفیه شده گیرمان نمی‌آید پرویز کردوانی

+ سازگاری؛ تنها راه مقابله با بحران آب‌و‌هوا مترجم: فرناز حیدری

+ گردنکشی مقابل قانون یا به رخ‌کشیدن قدرت  نگار حسینی

+ زیانبارتر از آنچه می‌پنداریم  برنت سیلبای

+ گوزن زرد از اشک تا تهران  فرشاد اسکندری

+ دانش احیای دریاچه ارومیه را به تنهایی در کشور نداریم  عیسی کلانتری

+ رییس مرکز تحقیقات سرطان: با قاطعیت می‌گوییم آلودگی هوا عامل بروز سرطان است  

+ آلودگی هوا و ترافیک: اقتصاد یا مهندسی؟  دکتر تیمور رحمانی

+ گزارش میدانی «شرق» از آلودگی هوای اهواز  

+ سيگار كشيدن چگونه به محيط زيست آسيب مي‌رساند؟  

+ مرگ سالانه ۲هزارو۷00تهرانی در اثر آلودگی هوا  

+ رنج تهران از آلودگي بي‌پايان است 

+ آلودگي، گلوي تهراني‌ها را مي‌فشارد  

+ ده‌ها هكتار از جنگل‌هاي ارس «گلول و سراني» ويران شد 

+ آیا گیاهان ژن‌های بد را وتو می‌کنند؟  

+ میمون در فضا و مردم در گورستان فرزانه روستایی

+ اتم را شکافتیم، فضا را تسخیر کردیم، اما هوای شهرمان...  نیلفروشان، هادی

+ ژئوپارک ها، تضمین آینده زمین 

+ دی اکسیدکربن بیشتر، ابر کمتر  

+ نگاهمان را نسبت به زلزله تغییر دهیم دکتر کامبد امینی حسینی

+ ژئوپارک ها، تضمین آینده زمین  

+ محیط زیست و بلایای طبیعی  

+ بحران زیست محیطی؛ تهدیدکننده توسعه پایدار کره زمین  سمیه کریمی

+ واكنش يون‌ها با مواد آلي درون بركه در زمان زلزله باعث برانگيختن وزغ‌ها مي‌شود 

+ ميكروب‌ها به صورت طبيعي يا جهش‌يافته، براي از بين بردن آلودگي‌ها به كار مي‌روند 

+ پیامدهای ازدیاد جمعیت مترجم: هدی رودی

+ مرگ خاموش زمین  

+ مشارکت جهانی در پاکسازی کره زمین  حمیده سادات هاشمی

+ جامعه شناسی محیط زیست: ردپای اکولوژیکی  صبا ایرانی

+ حیات وحش الگویی مطمئن برای حل مشکلات فناوری  مترجم: مهریار میرنیا

+ اثرات نانو فن آوری در محیط زیست  

+ گلدان هایی که جان شما را نجات می دهند! مجله زندگی ایده آل

+ محيط زيست، اولين قرباني آغاز جنگ حميده سادات هاشمي

+ پكن، تفكيك زباله از مبدا 

+ متان مقصر اصلي انقراض دسته جمعي جانوران دوران كهن مترجم: آتنا حسن آبادي

+ پروفسور پرويز كردواني، پدر علم كوير شناسي ايران با اعلام مرگ قطعي درياچه اروميه در گفت وگو با «شرق»: توريست ها بيايند و مرگ درياچه را ببينند صدرا محقق

+ فاجعه درياچه اروميه آغاز شد - سدهايي كه غزل خداحافظي را خواندند نرگس رسولي

+ آزمونی برای آینده نگری ما دکتر مهدی زارع

+ سايه هاي خشم طبيعت يوسف حسينعلي زاده

+ حفظ اراضي ملي اراده مي خواهد مريم خباز

+ بحراني محيط زيستي محمد درويش

+ حق ما بر سلامت درياچه اروميه يوسف مولايي

+ تاثیر ورزش بر حافظه  

+ خانه های دوستدار محیط زیست از رویا تا واقعیت  مریم چهاربالش

+ محیط زیست فقط مال تو نیست  

+ جوانه‌های امید در روز زمین  مریم چهاربالش

+ در اخبار بود که : « یکصد و ده اصله از درختان چند صد سالهء باغ فین کاشان خشگ شدند!»  م.سحر

+ آب، چالش قرن ۲۱ 

+ فناوری چهار میلیارد ساله ترجمه؛ مهتاب خسروشاهی

+ سرانجام نوبت به درخت ها هم رسید  م.سحر

+ قطع درختان کهنسال گیلان به بهانه‌ی مبارزه با خرافات! محمد درویش

+ از قهرماني در جام جهاني تا كوچه‌هاي آكرا   ترجمه علي كهن‌نسب:

+ بیش از ۱۶۰ هزار هکتار از دریاچه ارومیه خشک شد  مژگان جمشیدی

+ گروه حافظان محیط زیست در صنعت کامپیوتر(Climate savers Smart Computing) آواژنگ

+ دمای زمین در ابتدای تشکیل حیات 

+ ثبت ملی دماوند؛ راهی به سوی جهانی شدن هانا کاویانی

+ اطلاعات زائد، زباله‌هاي زندگي نو! محمد درويش

+ كانون نهال آينده انديشي بردیا دوستی

+ مهندسى آب به كمك محيط زيست مى آيد عليرضا قدردوست نخچى

+ به مناسبت فرارسيدن بيستمين سالگردكنوانسيون مونترال محسن جندقى

+ درختان ایستاده می میرند ... روایت یک آزاد راه خبرساز توماج طاهباز

+ علم در خدمت محيط زيست عليرضا قدردوست نخچى

+ خطرات گرم شدن زمين وحيد ارجمند

+ ايران ۲۰۲۵ بحران كم آبى حميده احمديان

+ جراحي، بدون تيغ و خونريزي دکتر مهشيد چايچي

+ توجه به محيط زيست و بنيادگرايي؛ دو روش از انديشة ديني در قرن 21  كارل فلوگر

+ قطع غيرقانونى يك ميليون درخت محسن جندقى

+ چگونه گرمایش جهانی ممكن است به عصر یخبندان بعدی منتهی شود* تام هارتمن

+ نيروگاه هاى برقابى مولد گاز هاى گلخانه اى آينده گرمايش جهانى ترجمه: عبدالله مصطفايى

+ ايران و ۱۰ سال فرصت باقيمانده ما وهزاره سوم ليلا سعادتى

+ دشوارى هاى هواشناسى مهندس افسانه تقى پور

+ ۳ تن مونواكسيدكربن در تهران سليمان فرهاديان

+ تكنولوژى زباله سوز يا تكنولوژى هاى سازگار با محيط زيست؟ دكتر رسول همكار، دبير انجمن ويروس شناسى ايران

+ بهداشت، جهانى شدن و كشور هاى در حال توسعه دكتر نسرين چلنگر قولو -- ترجمه: دكتر عبدالحميد حسين نيا -- شرق

+ گرم تر از هميشه NewScientist.com

+ محيط زيست بحران در راه است ScienceDaily.com

+ داده های ال نينيو به کمک کشاورزان آفريقايی می آيد ريچارد بلک -- خبرنگار امور محيط زيست بی بی سی

+ اروپاى بدون دخانيات محمود فاضلى

+ با استفاده از باكترى هاى نوتركيب جلوگيرى از آلودگى محيط زيست غزاله بزرگ منش فرد

+ گزارش آژانس بين المللي انرژي از وضعيت ۳۰ سال آينده همراهي انرژي و تكنولوژي  cc

+ برنامه کاهش جمعيت 'با کمبود بودجه روبروست' بی بی سی

+ روغن آفتاب گردان نويدبخش آينده سوختی بهتر بی بی سی

+ اقتصاد سبز تكنولوژى فريبا پايروند ثابت- آزاده سيدين

+ درختاني براي آينده جان ايوانكو - ترجمه زينب همتي

+ تلاش وسيع براي نجات درياچه هاي آب شيرين نيوزيلند ترجمه: سعيد علوي نائيني

+ در پي حذف گازهاي گلخانه اي از فهرست گازهاي آلاينده از آمريكا صورت گرفت گزارش.....................

+ درختان تغيير ژن يافته تهديدي عليه جنگل ها سكينه مهتدي- كارشناس محيط زيست

+ چالش هاي محيط زيستي قرن حاضر افسانه بهرامي

+ جامعه زيستمندان جهان با محرك هاي اقتصادي قابل سنجش نيستند ترجمه: عبدالحسين وهاب زاده

+ پساب هاي صنعتي عامل آلودگي رودخانه هاي چين ترجمه: سعيد علوي نائيني



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995