دره سيليكون
اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
[02 Mar 2005]
[ مسعود بينش]
آنچه امروز به نام دره سيليكون(SILICON VALLEY) ناميده و شنـــاخته مي شود منطقه اي است در حدود 70 كيلومتري جنوب شرقي سانفرانسيسكو در حومه سانتا كلارا كاليفرنيا. اين منطقه اقتصادي و غني از لحاظ كشاورزي كه در شمال غربي دره پالو آلتو(PALO ALTO) واقع شده، نواري است به طول 45 كيلومتر و عرض 15 كيلومتر و در حد فاصل خليج سانفرانسيسكو در شرق و كوههاي سانتاكروز در غرب و ساحل جنوب شرقي محصور شده و بين شهرهاي سانفرانسيسكو و سن خوزه قرار گرفته است. زماني آن منطقه با درختان آلو، زردآلو و گردويش شناخته مي شد و به دره قلبهاي مشتاق شهرت داشت. اين وضعيت حتي تا پايان جنگ جهاني دوم نيز ادامه داشت به گونـــه اي كه صنايع اصلي در اطراف سن خوزه عمدتاً صنايع فرآوري غذا بود.
تولد دره سيليكون
آنچه سرنوشت اين منطقه كشاورزي و خوش آب و هوا را تغيير داد، همجواري با دانشگاه استنفورد بود، دانشگاهي كه در سال 1891 توسط (LELAND STANFORD) تاسيس شده بود و امروز يكي از بهترين دانشگاههاي آمــريكا به شمار مي رود. برخي استادان و دانش آموختگان اين دانشگاه عامل تغيير سرنوشت اين منطقه و تبديل آن به يكي از مهمترين مراكز صنعتي و اقتصادي جهان بودند.
دره سيليكون امروز مركز اقتصاد اينترنت و يك منطقه فناوري برتر است كه توسعه فناوري اطلاعات وارتبـاطات از آنجا شروع و عرضه مي شود. محل تولد دره سيليكـون را گاراژي مي دانند كه در دهه 1930 دو دانشجوي مهندسي دانش آموخته دانشگاه استنفورد يعني ديويد هيولت و ويليام پكارد فعاليت كاري خود را از آنجا آغاز كردند. اين گاراژ در خانه شماره 367 خيابان آديسون شهر پالوآلتو كاليفرنيا واقع بود.
از قوانين گاراژ تا راهHP
گاراژ كوچك شهر پالوآلتو محل تولد شركت هيولت - پكارد (HP) ، اكنون به عنوان نمـــــاد و محل تولد دره سيليكون شناخته مي شود. اين اتفاق در سال 1937 روي داد اما ثبت HP به عنوان يك شركت ده سال بعد در سال 1947 انجام گرفت. فروش شركت در سال نخست تاسيس 5369 دلار با سودي معادل 1563 دلار بود. كاركنان HP در سال 1950 به 1460 نفر رسيد كه 70 نوع محصول مختلف را توليد مي كرد و دوميليون دلار درآمد داشت. اين تعداد در سال 1964 به 7500 نفر و 1500 نوع محصول رسيد.
درسال 1966 رايانهHP 2116A با ظرفيت8K حافظه به قيمت 30 هزار دلار از سوي شركت به بازار روانه شد. اولين سري ماشين حساب HP 9100 با صفحه نمايشگر به قيمت 5/000 دلار در سال 1968 عرضه شد. اولين ماشين حساب علمي جيبي نيز در سال 1972 توسط شركت به بازار عرضه شد. تعداد كاركنان در سال 1970 به 16 هزار نفر رسيد. اولين رايانه 32 بيتي روميزي تحت عنوانHP 9000 توسط شركت در سال 1982 ساخته و عرضه شد.
براي نخستين بار رايانه هاي شخصي صفحه تماسي تحت عنوانHP 150 در سال 1984 توسط شركت ارائه شد. دوسال بعد از سوي شركت ماشين هاي فاكس و همزمان اولين چاپگر ليزري عرضه شد. تاكنون بازار مسلط اين نوع چاپگرها منحصراً در اختيارHP بوده است. امروزه گاراژ كوچك هيولت - پكارد به شركت عظيم رايانه اي HP تبديل شده كه در توليد و عرضه تجهيزات فناوري اطلاعات و ارتباطات در جهان پيشتاز است. اين برتري و پيشتازي تنها به جنبه هايي كه برشمرده شد محدود نمي شود بلكه اين شركت از لحاظ توجه به مباني مديريتي و تحول آن در اداره كسب و كار بر نحوه اداره بسياري شركتهاي پس از خود تاثير داشته است.
سخني كه ديويد هيولت در سال 1990 برزبان آورد بي ترديد حقيقتي آشكارا در خود داشت. او گفت؛ وقتي به گــذشته كاري خود مي نگرم، مفتخرم به اينكه شركتي را تاسيس كرده ام كه باارزشها، عمليات و موفقيتهايش به راه ديگر شركتها اثر گذاشته است. براستي نيز چنين است. اكنون شركتHP بزرگترين شركت در دره سيليكون و از عظيم ترين شركتهاي فناوري اطلاعات در جهان است با 125 هزار عضو و 50 ميليارد دلار فروش سالانه. پيشتازي شركت جنبه ديگري نيز داشته است و آن ابداع شيوه مديريتي است كه به سبك مديريت دره سيليكون موسوم شده و متفاوت از سبكهاي پيشين مديريت و حاوي نكات درس آموز بسيار است. اين شيوه از همان روزهاي نخست راه اندازي گاراژ كوچك به عنوان كارگاه هيولت و پكارد خود را نشان داد و به قوانين گاراژمعروف گشت. برخي از اين قوانين عبارت بود از:
باور كنيد كه مي توانيد دنيا را تغيير دهيد؛
سريع كار كنيد، جعبه ابزار را قفل نكنيد، همه وقت كار كنيد؛
بدانيد چه موقع تنها كار كنيد و چه موقع جمعي؛
به كاركنان و همكاران خود اعتماد كنيد؛
ايده ها را مشاركتي سازيد؛
سياسي نباشيد، كاغذبازي نكنيد؛
مشتري است كه مشخص مي كند كيفيت كار چگونه بايد انجام شود؛
راههاي متفاوتي براي كاركردن اختراع كنيد؛
هرروز دين خويش را ادا كنيد؛
باور كنيد كه در صورت باهم بودن هركاري مي توان انجام داد.
در سال 1957 كه شركت به ثبت رسيد و عمومي شد، هيولت و پكارد اصول مديريت خود را در كتابي كه ديويد پكارد تحت عنوان راه HP » منتشر كرد ارائه دادند. راهHP كه توسط پكارد تشريح شده بر محور اعتماد دور مي زند. پكارد معتقد است اعتماد محور راهي است كهHP براساس آن كسب و كار خود را پيش مي برد. بازبودن درها و انبارها نشانه اي از اعتماد است. او اين سخن را زماني بر زبان راند كه يك انبار را قفل شده ديد. قفل را باز كرد و آن را به همراه يك يادداشت روي ميز مسئول مربوطه گذاشت و نوشت اتاق قفل شده هماهنگ با تفكرHP نيست. آنها معتقد به استخدام بهترين ها و گماردن افراد مناسب در مشاغل مناسب بودند. هدف از كسب و كار در نظرآنها دستيابي به ثروت نيست بلكه انجام يك خدمت يا ارائه يك محصول مورد نياز است كه از طريق آموزش مستمـر كاركنان و مديريت فرآيندها بـه دست مي آيد.
پدر دره سيليكون
در دهه 1930 پروفسور فرد ترمن(FRED TERMAN) استاد مهندسي برق دانشگاه استنفورد متوجه فقدان فرصتهاي شغلي در منطقه براي دانش آموختگان رشته مهندسي دانشگاه شد، به گونه اي كه آنان مجبـــــور مي شدند براي يافتن شغل به ساحل شرقي بروند. آنچه او به عنوان راه حل براي رفع اين مشكل در نظر داشت راه اندازي فعاليتهاي فناوري در محل بود. اولين اقدام او در اين زمينه تشويق شديد شاگردانش به تاسيس شركت توسط آنها در منطقه بود. از جمله شاگردان بااستعداد او كه سخن استاد خود را پذيرفتند و هسته اوليه دره سيليكون را باتاسيس شركت خود بنيان گذاشتند ويليام هيولت و ديويد پكارد دانشجويان مهندسي برق دانشگاه بودند. گرچه ديويد پكارد پس از دانش آموختگي در سال 1934 به شركت جنرال الكتريك در نيويورك پيوست اما ويليام هيولت تا يكسال پس از دانش آموختگي نيز بااستاد خود پروفسور ترمن به كار تحقيقاتي در دانشگاه ادامه داد. او در اين مدت كار طراحي و ساخت نوسان ساز صوتي را انجام داد. پكارد از جنرال الكتريك برگشت و با پيوستن به هيولت، با تشويق استاد خود به فكر عرضه تجاري نوسان ساز صوتي افتادند. آنها در سال 1937 در محل يك گاراژ كه تنها فضاي حضور يك خودرو را داشت شركت كوچك خود را تاسيس كردند. سرمايه اوليه شروع كار اين شركت تنها 538 دلار بود. اولين مشتري عمده وسيله الكترونيك آنها كه براي آزمايش تجهيزات صوتي به كار مي رفت شركت والت ديسني بود كه خريد 8 دستگاه نوسان ساز HP200A را براي ساخت فيلمFANTASIA به شركت نوپا سفارش داد. اين آغاز يك رشد بي پايان بود.
طي جنگ جهاني دوم پروفسور ترمن ارتباطات قوي و خوبي با مركز كشور برقرار كرد و مدتي به آنجا رفت و پس از بازگشت به دانشگاه، موفق به بستن قراردادهاي دولتي براي دانشگاه استنفورد و شركتهاي محلي شد. پس از جنگ، دانشگاه استنفورد دچار مشكلات مالي بود و براي تامين اعتبار جهت پاسخگويي به رشد سريع پس از جنگ به شدت به پول نياز داشت. پروفسور ترمن براي حل مشكل تلاش مي كرد. او ايده تاسيس پارك صنعتي استنفورد را از طريق اجاره بخشي از زمينهاي دانشگاه به شركتهاي داراي فناوري برتر به مدت 99 سال مطرح كرد. گرچه استنفورد از لحاظ مالي ضعيف بود اما مالكيت بيش از 3240 هكتار زمينهاي اطراف را داشت. بالاخره پارك صنعتي استنفورد به عنوان اولين پارك صنعتي جهان در سال 1954 تاسيـس شد كه مي توان به نوعي آن را هسته اوليه دره سيليكون نيز ناميد. اين پارك صنعتي كه در جوار دانشگاه تاسيس شده بود تسهيلاتي براي شروع كار شركتهاي تازه تاسيس فراهم مي آورد و از لحاظ علمي و تحقيقاتي به آنها كمك مي كرد. بدين ترتيب يك مركز فناوري بالا در كنار يك مركز دانشگاهي قرار گرفته بود.
پروفسور ترمن در سال 1958 نايب رئيس دانشگاه استنفورد شد. اوCARL DJERASSI يك دانش آموخته دانشگاه ويسكانسين را كه معاون مركز تحقيقات SYNTEX بود به كار گرفت. اين دو در يك حركت زنجيره اي، شركتهاي بيولوژيك و دارويي بسياري در منطقه راه انداختند و بخش شيمي دانشگاه را به يكي از بهترينها در دانشگاههاي آمريكا تبديل كردند. بدين ترتيب SYNTEXيك شــــركت بين المللي شد كه مركز آن در پارك صنعتي بود. شهرت و رشد فوق العاده پارك صنعتي استنفورد، بخش تحقيق و توسعه (R&D) صنايع و شركتهاي بسياري از جمله جنرال الكتريك، كداك و شاكلي را به آنجا كشاند.
بسياري از محققان، پروفسور فرد ترمن دانش آموخته و استاد دانشگاه استنفورد را پدر دره سيليكون مي دانند. گرچه ويليام هيولت در مواردي دكتر فورست (LEE DE FOREST) را پدر دره سيليكون مي داند. او بااختراع لوله خلاء تقويت كننده در سال 1906 راه فعاليتهاي راديويي و الكترونيكي را گشود. هيولت كار عظيم دكتر فورست را چون ابرنواختر (PANAROMA) مي دانست كه بر تحولات آينده بشرتاثير بسياري خواهد گذاشت.
هيــولت مفهوم ابرنواختر را براي بيان عقيده اش در مورد تاريخ دره سيليكون به كار مي برد. البته امروز پس از چند دهه از اختراع تقويت كننده هاي صوتي، مفهومي كه او درباره تاثيرش سخن گفته بود بر همه آشكار شده است.
مطابق اظهارنظر اشكلوسي(SHKLOVSKI) ستاره شناس، كل انرژي توليدشده توسط تمدن بشري در 300 سال اخير انقلاب صنعتي هنوز يكصدم درصد انرژي تشعشعي خورشيد است كه به سطح زمين رسيده است. اگر با يك راديوتلسكوپ از فضاي بيروني به كره زمين نگاه شود، امواج متصاعده حاصل از فناوري ارتباطات از كره زمين بسيار شبيه انفجار و تولد يك ستاره جديد برروي سياره سرد زمين است. آري زمين يك منبع نشر راديويي در منظومه شمسي است و اين همان تعبير ابرنواختري است كه هيولت به كار مي برد.
وجه تسميه
اصطلاح دره سيليكون اولين بار در سال 1971 توسطDON HOEFLER ابداع شد. اين روزنامه نگار در يك سلسله مقالات كه براي نشريه هفتگي اخبار الكترونيك مي نوشت اين اصطلاح را براي بيان رشد قارچ گونه انبوهي از شركتهاي الكترونيك به كار برد كه در منطقه سانتاكلارا تاسيس مي شدند. حقيقت آن بود كه با زنجيره اي از اختراعات كه صورت گرفت همه چيز از سيليكون ساخته شد. نيمــه هادي ها (SEMICONDUCTOR) در سال 1947 در آزمايشگاه BELL شركتAT&T ، مدارهاي مجتمع(INTEGRATED CIRCUITS) IC. در سال 1958 در كارخانه نيمه هادي FAIRCHILD و بالاخره اولين ريزپردازنده (MICROPROCESSOR) به نام تراشه 4004 (CHIP) در سال 1971 در شركت اينتل. بدين ترتيب انقلاب رايانه آغاز شد.
طي دهه 50 برنامه هاي دفاعي در حوزه هوا- فضا والكترونيك به شدت باعث رشد منطقــه دره سيليكون شد. رونق گــــرفتن كار وكسب نيمه هادي نام سيليكون را بر تارك آن دره سرسبز نشاند. تهيه نيمه هادي توسط موسسات دفاعي كل توليد شركتها را شامل مي شد. شركت هوا - فضاي لاكهيد در سال 1956 به پارك صنعتي آمد. اين شركت به دانشگاه كمك كرد تا بخش هوا - فضا را تاسيس كند و دانشگاه نيز مشاوره علمي و آموزشي به كاركنان آن شركت را به عهده گرفت. بخشهاي تحقيق و توسعه آي بي ام در سال 1952، ناسا در سال 1958 و زيراكس در سال 1970 به منطقه پارك صنعتي استنفورد واقع در دره سيليكون آمدند.
از چرتكه تا رايانه
تاريخ رايانه به نوعي از هزاران سال قبل شروع شده است، از يك وسيله محاسباتي دست ساز به نام چرتكه كه ابتدا در آسيا اختراع شد و امروزه حتي در برخي كشورها كاربرد نيز دارد. در سال 1964 بلزپاسگال رياضيدان جوان فرانسوي يك وسيله مكانيكي ساده به صورت چرخ محاسبه گر براي جمع كردن اعداد ابداع كرد. لايب نيتزدر سال 1694 كار پاسگال را توسعه داد و ضرب و تقسيم را بر آن افزود. در سال 1823 اولين ماشين حل مسائل جبري توسط چارلز بابيج ساخته شد. اولين ماشين تحرير تجاري در سال 1868 توسط كريستوفر شولتز ابداع شد. در سال 1872 لرد كلوين اولين محاسبه گر آنالوگ را براي محاسبه ارتفاع مد در اسكله هاي انگليس ساخت. اختراع دستگاه چاپ، تلگراف، تلفن، گرامافون، امواج راديويي، بي سيم توسط گوتنبرگ، مورس، گراهام بل، اديسون، هرتز و ماركني در سال 1488، 1837، 1876، 1877، 1888 و 1894 به تكامل حوزه فناوري اطلاعات كمك كرد.
آغاز قرن بيستم زمان به ثمرنشستن تلاشهاي صدها سال گذشته بود. در سال 1906 اولين سيگنال تقويت كننده از يك لوله خلاء توسط دكتر فوبت توليد شد. او را پدر الكترونيك ناميده اند و اشاره شد كه حتي ديويد هيولت او را پدر دره سيليكون مي داند. در سال 1923 شركت آي بي ام اولين ماشين تحرير برقي تجاري را عرضه كرد. سنگ بناي شركت عظيم HP نيزدر سال 1937 در منطقه دره سيليكون نهاده شد. در سال 1940 BERRY و ATANASOFT رايانه اي بااستفاده از لوله هاي خلاء طراحي كردند. سه سال بعد اولين رايانه تمام الكترونيك ديجيتالي به نامENIAC براساس سيستم دوتايي(BINARY) ساخته شد. وزن اين رايانه 30 تن به ارتفاع 5 متر و طول 24 متر شامل 18هزار لوله خلاء و 500 هزار اتصال لحيم كاري شده به ارزش 487 هزار دلار بود كه 5000 عمل جمع را در يك ثانيه انجام مي داد. بدنيست بدانيم امروزه اين همه تجهيزات در صفحه اي به اندازه يك كـارت جيبي جا مــــي گيرد در سال 1955 شاكلي نيمه هادي را در دره سيليكون ساخت و يك سال بعد به همراه باردين و براتين برنده جايزه نوبل فيزيك به دليل اختراع ترانزيستور شد. در سال 1957 شركت نيمه هادي فايرچايلد تاسيس شد.
در آغاز دهه 60 ماشين حسابهاي روميزي ساخته شد. موس رايانه در سال 1963 توسط ENGLEBART ابداع شد. اين وسيله در ابتدا نشانگر موقعيتX-Y خوانده مي شد.
در سال 1968 شركتHP اولين ماشين حساب HP9100 را با صفحه نمايشگر به قيمت 5/000 دلار عرضه كرد. اولين ريزپردازنده ساخت شركت اينتل به نام 4004 توسط HOFF، MAZER،NOYCE وFAGGIN در سال 1969 عرضه شد. ريزپردازنده اينتل 8008 و 8080 به ترتيب در سالهاي 1971و 1974 ساخته شد. زبان PL/I به عنوان اولين زبان برنامه نويسي براي تراشه 4004 توسط KILDALL در سال 1972 نوشته شد.
چگونه سيليكون به دره آمد
در سال 1955 دانش آموخته دانشگاه استنفورد دكتر ويليام شاكلي(SHOCKLEY) شركت ترانزيستورسازي شاكلي را تاسيس كرد. او ترانزيستور را در آزمايشگاهBELL براساس اصل تقويت جريان الكتريكي بااستفاده از يك ماده نيمه هادي جامد ساخته بود. اين ايده براساس اين واقعيت استوار بود كه جريان الكتريسيته را درون سيليكـــــون مي توان به صورت انتخابي كنترل كرد بـــــــه گونه اي كه برخي مناطق هادي جريان و برخي مناطق مجاور عايق باشند. به اين جهت لفظ نيمه هادي به آنها اطلاق شد و به صورت جايگزيني مناسب براي لوله خلاء غيرپايدار تجاري درآمد. اما جدالي داخلي در انتخاب يكي از دو ماده نيمه هادي سيليكون و ژرمانيم بروز كرد.
شاكلي به شدت طرفدار ژرمانيم بود اما مهندسانش گوردون مور، شلدون رابرتز و اوژه كلاينر و ديگران سيليكون را ترجيح مي دادند. همين امر باعث شد آنها در سال 1957 شركت شاكلي را ترك كنند. روبرت نويس نيز كه مدت كمي با شاكلي كار كرده بود به هفت مهندس قبلي پيوست و به اتفاق آنها در سال 1958 شركت نيمه هادي فايرچايلد را تاسيس كرد. فايرچايلد اولين شركتي شد كه توليد انبوه تراشه هاي سيليكون را به صورت موفقيت آميز انجام داد. در اين تراشه ها، حافظه ساده اي به صورت سوئيچ روشن - خاموش ذخيــــره مي شود. اين همان چيزي است كه امروزه به عنوان مدار مجتمع(IC) شناخته مي شود. همين شركت بود كه هسته و زمينه تاسيس شركتهاي اينتلSIGNETIC ، (كه امروزه نيمه هادي فيليپس نام دارد) و AMD را فراهم آورد. اين شركتها اساس صنعت نيمه هــادي را تشكيل مي دادند كه بعدها نام دره سيليكون را براي دره غني كشاورزي كاليفرنياي شمالي به ارمغان آوردند.
در دهه 1960 فعاليتها برروي سري كوچك تراشه هاي مخصوص متمركز بود و بنابراين، قيمت اين محصولات بسيار بالا بود. اما حوزه جديد تجاري در دهه 1970 براساس استانداردسازي و مقياس اقتصادي توليد با ساخت تراشه هايي با حافظه مخصوص (DRAM) توسعه يافت. گوردون مور و روبرت نويس پس از ده سال فايرچايلد را ترك كردند و با سرمايه آرتور راك شركتي به نام اينتل را راه انداختند. در ابتدا شركت تراشه يك كيلوبايتي DRAM را در سال 1971 و سپس در سال 1974 تراشه چهاركيلو بايتي را عرضه كرد. در سال 1979، 16 شركت كه پنج تاي آن ژاپني بودند برسر توليد و عرضه DRAM شانزده كيلوبايتي ارزان قيمت رقابت داشتند.
تراشه يا مدارهاي مجتمع اينتل به زودي در صنعت به عنوان استاندارد پذيرفته شد. در دهه 70 هنگامي كه اينتل واحد پردازنده رايانه (CPU) موسوم به 8008 را در 1973 عرضه كرد صنعت نيمه هادي متحول شد.
خصوصيت منحصر به فرد اين تراشه آن بود كه مي توانست ميليونها و سپس ميلياردها سوئيچ روشن - خاموش را كه اساس عمليات رايانه را تشكيل مي دهد در خود داشته باشد. از آن تاريخ به بعد هردو سال چگالي تراشهRAM دو برابر شد. اين موضوع به قانون مور معروف شد. اساس ابداع اين تراشه برپايه تعدادي اختراع مهم استوار بود كه پايان قرن بيستم را شكل داده بود. قيمتها رو به نزول داشت. تراشه 8088 كه در سال 1975 صدوده دلار بود در سال 1977 به 20 دلار و در 1980 به 8 دلار تنزل يافت. توليد انبوه به عنوان يك استاندارد دره سيليكون پذيرفته شده بود. اما در سال 1986 شركتهاي ژاپني با بهبود مستمر در فرآيند و محصول و روابط خوب با مشتري و تاميـن كننده، تراشـــه هاي ارزانتر توليد كردند. تسهيلات و تجهيزات توليد به كشورهاي با نيروي كار ارزان منتقل شد.
انقلاب PC
در ماه مارس سال 1975 استيو و وزيناك رايانه اي را طراحي كرد.
اين رايانــــــه دوست داشتني كه در ابعاد و اندازه ماشين تحرير بود. ماشه انقلاب رايانه هاي شخصي(PC) را چكاند، انقلابي كه وضع كنوني ما را نتيجه داده است. پس از پيوستن دوستش استيوجابز به او، آنها توليد رايانه اپل (APPLE) را در سال 1976 در گاراژ خانه جابز شروع كردند. آن دو در اول آوريل 1976 رايانه اپل I را به بازار عرضه كردند و شركت اپل را تاسيس كردند. در خلال ماههاي بعد با حمايتهاي مالي مايك ماركولا شركت اپل رونق گرفت. عرضه اپلII آغاز موفقيت بين المللي آنها بود. اما در سال 1982 شركت آي بي ام وارد بــــازار رايانه هاي شخصي شد و رايانه هاي شخصي به سرعت حكومت بازار را به دست گرفت. رايانه شخصي آي بي ام به سيستم عاملDOS مجهز بود كه توسط مايكروسافت نوشته شده بود و بلافاصله در صنعت رايانه به صورت استاندارد درآمد. هيولت و پكارد اولين رايانه شخصي را در سال 1980 عرضه كردند. پيشرفت مستمر تراشه هاي ريزپردازنده ساير محصولات رايــانه اي را بــه صورت انفجارآميز عرضه مي كرد. چاپگر، مودم، ديسكت، بازيهاي ويدئوئي و... از اين دسته بودند.
در خلال دهه 70 تا 1984 شركتهاي آمريكايي كنترل بازار حافظه هاي نيمه هادي را در دست داشتند تا آنكه بازارDRAM 256كيلوبايتي را ژاپني ها در دست گرفتند و بر آخرين پيشرفتها مسلط شدند. به علاوه در پايان دهه 80 و آغاز دهه 90 دره سيليكون از تاثيرات رقابت با ساير ايالتها نظير تگزاس رنج مي برد. شركتهاي فناوري برتر نيز شروع به تجديد ساختاردهي كردند و همزمان هزينه هاي حكومت آمريكا به شدت كاهش يافت. در سال 1981 شركتي تاسيس شد كه بعدها يكي از پيشروان صنعت جديد گشت و به دره سيليكــون براي غلبه بر مشكلاتش در بازار نيمه هادي كمك كرد. در آن سال دانشجوي دانش آموخته استنفوردANDREAS سيستم عامل UNIX را براي شبكه رايانه هاي روميزي عرضه كرد. اين سيستم عامل كه بين مهندسان و دانشمندان معروف است در آزمايشگاههاي BELL شركت AT&T طراحي شد. اندكي بعد بيل جوي و دوستانش شركت شبكه دانشگاه استنفورد (SUN) را تاسيس كردند تا سيستم UNIX و نرم افزارهاي مناسب را عرضه كنند.
در سال 1984 شركت ديگري تاسيس شد كه بلافاصله به يك بازيگر اصلي در صحنه رقابت و عرضه سيستم هاي باز تبديل شد.
لئونارد بوساك و ساندرا لرنر شركت سيسكو را تاسيس كردند. هر دو در دانشگاه استنفورد كار مي كردند. اولين محصول شركت در سال 1986 به بازار عرضه شد.
تولد اينترنت
اولين مكتوب در زمينه تعامل اجتماعي از طريق شبكه در سال 1962 توسطJ. LICKLIDER نوشته شد. در اين مقاله ايده شبكه كيهاني(GALACTIC NETWORK) مطرح گرديد كه براساس آن رايانه ها توسط افراد مستقر در هر نقطه دنيا با هم ارتباط داشته باشند. البته از لحاظ فني، قبل از آن براي اولين بار دكتر لئوناردو كلاين روك در سال 1961 در مقاله اي تئوري PACKET SWITCHINGرا مطرح كرده بود. نخستين تلاشهاي عملي براي اتصال و ارتباط رايانه ها به يكديگر توسط رابرتز و مريل انجام گرفت. آنها رايانهTX-2 در ماساچوست را به رايانه Q -32 در كاليفرنيا از طريق تلفن با سرعت پايين به يكديگر متصل كردند. در آن سالها آژانس پروژه هاي تحقيقاتي پيشرفته(ARPA) وابسته به وزارت دفاع آمريكا - گاه DARPA گفته مي شود.
باتوجه به تجارب و اوضاع پديد آمده ناشي از جنگ جهاني دوم، به دنبال يافتن يك راه حل راهبردي براي كاهش خطرات جنگ هسته اي بود. اين موسسه تحقيقاتي پس از آنكه در سال 1957 شوروي سفينه اسپوتينك را به فضا فرستاد تاسيس شد و به دنبال يافتن پاسخ اين پرسش بود كه چگونه دولتمردان و كارگزاران آمريكا مي توانند بعد از يك جنگ هسته اي به طور موفقيت آميز با هم ارتباط داشته باشند. در سال 1966 رابرتز براي توسعه ايــده شبكه رايانه اي بهDARPA رفت تا طرح شبكه DARPA موسوم به DARPANET را عملي سازد. رهبر اين كار مطالعاتي و تحقيقاتي دكتر كلاين روك بود كه در قسمت تحقيقاتيDARPA كار مي كرد.
همزمان پيشنهادي از سويP. BARAN براي راه اندازي شبكه اي ارائه شد كه مسئوليت مركزي و متمركز نداشت و به گونه اي طراحي شده بود كه در صورت تكه تكه شدن نيز عمل مي كرد. DARPA با كمك دانشگاههايMIT و كاليفرنيا دست به كار شد. دو سال بعد ايده دكتر كلاين روك در مورد سوئيچ هاي بسته اي عملي شد و نرم افزاري تحت نام پردازشگر پيام بر روي دستگاهي كه به اندازه يك تلفن بود نصب شد و IMP نام گرفت.
در تابستان 1969 يك تيم 40 نفري از محققان در مركز علمي رايانه UCLA گرد آمدند و با نصب IMP فعاليتهاي انجام شده در مورد اتصال رايانه ها از طريقIMP را مشاهده كردند. بدين ترتيب اولين اتصال (NODE) درUCLA نصب شد. يك ماه بعد هنگامي كه رايانه انستيتو تحقيقاتي استنفورد (SRI) از طريق خط تلفن و با 500 كيلومتر مسافت به ARPANET وصل شد اولين پيام الكترونيكي رايانه ميزبان (HOST) به ميزبان ارسال گرديد. اين آغاز تولد اينترنت بود. در پايان دسامبر همان سال دو اتصال ديگر در دانشگاههاي سانتاباربارا كاليفرنيا و يوتا نصب شد. سال بعد ده نقطه اتصال در آمريكا وجود داشت. به مرور رايانه هاي بسياري بهARPANET اضافه گشت. ماهيت غيرمتمركز اين پديده جديد توسعه آن را تسهيل كرد و بدين ترتيب مجموعه اي از شبكه هاي متصل به هم به عنوان بخشي از شبكه قرار گرفت و به عنوان شبكه بين المللي يا اينترنت (INTERNATIONAL NETWORK) شناخته شد. به اين ترتيب، اينترنت از جد پيشتاز خودARPANET متولد شد و اين گونه بود كه آدميان در سراسر جهان توانستند با يكديگر صحبت كنند.
هيچ چيز مانند اينترنت نتوانست صنعت رايانه و ارتباطات جهاني را متحول كند. مراحل مقدماتي اين كار توسط اختراع تلگراف، تلفن، راديو و رايانه انجام شده بود. باتوجه به سهم غيرقابل انكار دكترKLEINROCK در طرح تئوري سوئيچ هاي بسته اي و ايده تبادل اطلاعات از طريق شبكه جهاني، وي را پدر اينترنت مي نامند.
باگسترش روزافزون ارتباط رايانه ها از طريق اينترنت، استاندارد پايه براي ارتباطات كه تحت عنوان پروتكل كنترل شبكه(NCP) شناخته مي شد عرضه گرديد. در سال 1972 اولين پيام پست الكترونيك ارسال شد و علامت@ متولد گشت. در اين سال تعداد نقاط اتصال 37 بود. در سال 1985 سطح استاندارد بالاتري براي ارتباطات به نام TCP/IP مطرح گرديد و جايNCP را گرفت. اين پروتكل در زمينه تبادل پيامها و آرايش آنها بين منبع و مقصد و نيز آدرس دهي پيامها عمل مي كند.
انقلابWWW
امروزه بسياري فكر مي كنند شبكه وب جهاني (WWW) همان اينترنت است اما بايد دانست كه در حقيقت وجه توسعه يافته اينترنت است. تفكر مربوط به توسعه در سازمان تحقيقات هسته اي اروپا (CERN) در سوئيس شكل گرفت. در سال 1990 ايده سيستم ابرمتن (HYPERTEXT SYSTEM) مطرح شد و با عرضه آن عملاً WWW متولد شد. اولين بار 25 سال قبل از آن نلسون اين لغت را در مورد يك ساختار فايل پيچيده، متغير و نامعين به كار برد. WWW براساس دو مفهوم كليدي طراحي شده است:
- مدارك ابرمتن(HYPERTEXT) ؛
- شبكه متكي به بازاريابي اطلاعات.
مدارك ابرمتن مدارك ساده اي هستند كه در آن از طريق يك كلمه با عبارت مي توان به ساير مدارك دسترسي داشت. اين كار با فشاردادن كليد موس برروي كلمات يا مناطق برجسته شده انجام مي شود. ايده ابرمتن امكان ارتباط و جاي دهي يك مدرك را برروي يك رايانه كاملاً متفاوت در شبكه فراهم مي آورد. معماريCLIENT-SERVER امكان دسترسي به اطلاعات را از طريق وصل شدن به يكSERVER و بدون ملاحظه فاصله بين درخواست كننده مدارك و محل SERVER فراهم مي آورد. زبان نشانه گذاري ابرمتن (HTML) كه براي ساخت سندهاي ابرمتن به كار مي رود توسط BERNERS ابداع شد.
اولين مرورگر (BROWSER) شبكه تحت عنوان MOSAIC در سال 1993 عرضه شد و براي مكينتاش& ويندوز و يونيكس كاربري يكساني داشت. عرضه اين مرورگر سرآغاز عمومي شدن وب بود. تعداد كاربران اين مرورگر محدود بود اما مرورگري كه (CERN) عرضه كرد پيشرفته تر و عمومي تر بود. در اواخر سال 1992 حدود 50 سرور(SERVER) مربوط به پروتكل انتقال ابرمتن (HTPP) وجود داشت. در همان زمان GOPHER كه ابزاري شبيه WWW بود اما متكي به منو و متنهاي ساده به جاي ابرمتن به سرعت توسط چندصد SERVER توسعه يافت.
مرورگرMOSAIC توسط يك تيم دانشجويي در دانشگاه ايلي نويز به شدت تغيير كرد. كلارك استاد سابق دانشگاه استنفورد و موسس شركت SILICON GRAPHICS بااستخدام مبدع مرورگرMOSAIC يعني آندرسن براين باور بود كه اطلاعات ديجيتالي، صوتي و ويدئويي بايد به اينترنت وارد شود. آنها با كمك هم شركت ارتباطات MOSAIC را تاسيس كردند و پس از مدتي آن را به نام شركت ارتباطات NETSCAPE تغيير نام دادند. ويرايش اول مرورگر NETSCAPE بهتر و سريعتر از MOSAIC بود.
امروزه در كنار آن مرورگر INTERNET EXPLORER كاربران وب را در دستيابي به اطلاعات كمك مي كند. توسعه مرورگرها ماشه انقلاب WWW را چكاند. انقلابي كه به كمك آن امروزه مي توان 6/7 گيگابايت اطلاعات را از فاصله بيش از ده هزاركيلومتر بين دو كشور با سرعت 923 مگابايت در ثانيه با موفقيت مبادله كرد.
منابع
1 - J. MITCHEL, “A FIRM WITH A PHILOSOPHY”, AVG. 2003. 2 WWW. SILICONVALLEY. COM
3 - TANJNAT, “FRED TERMAN, THE FATHER OF SILICON VALLEY”, MAY 1985. 4 - WWW. NETVALLEY. COM
5 - “SILICONVALLEY AND THE INTERNET”, ELECTRONIC NEWS, 1999.
6 - GROMOV, “SILICON VALLEY TO THE INTERNET VALLEY”.
دكتر محمد مــولايي: استاديار دانشگاه بوعلي سينا - گروه اقتصاد
مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:
Twitter
Google
Yahoo
Delicious
بالاترین
دنباله
نسخه‌ی چاپی
ارسال اين مطلب به دوستان