|
مدعیان سرکوب هیولای کرونا
اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
[25 Mar 2020]
[ رضا علوی]
هیولای کرونا , همه جهان و جهانیان را در نوردیده است . کرونا کشورهای توسعه یافته و نیمه توسعه یافته یا کشورهای فقیر وغنی نمی شناسد . ماموریت دولت ها چیست ؟ چه شیوه ای موفقتر است است ؟ روش پکن یا واشنگتن ؟
۱- چین ؛ چین کشوری است با ترکیب اقتصاد بازار موفق و دولت اقتدارگرا و بی توجه به دموکراسی و آزادی ها . گرچه پنهانکاری اقتدارگرایان چینی نقش مهلکی در شیوع بیماری داشت، اما نمی توان از موفقیت آنها در یکی از جسورانه ترین برنامه های مهار یک بیماری به آسانی گذشت. شرط لازم و کافی این موفقیت وجود یک دولت قوی و البته تا حد زیادی بی توجه به آزادی ها و حقوق اساسی شهروندان و دموکراسی است که آمادگی اعمال کاربرد زور در بالاترین حد خود برای نیل به هدف را داشته باشد. در چین ظاهرا این اتفاق افتاده است.
۲- ژاپن و کره جنوبی ؛ این دو کشور برخلاف لیبرال دموکراسی های غربی، نمونه هایی از دموکراسی محافظه کارند که سنت دولت مقتدر عصر پیشادموکراتیک را هنوز حفظ کرده اند. درست است مانند چینی ها به خشونت متوسل نشدند، اما از اقتدار دولتی و انضباط اجتماعی موجود در جوامع محافظه کار خود برای به کارگیری انواع و اقسام روش های موثر پیشگیری، شناسایی، غربالگری و درمان نهایت بهره را بردند.
۳- ایران ؛ خودکامگی , فساد , نبود مدیریت بحران و افزون بر ان تحریم های گسترده و محروم شدن از درآمدهای نفتی , اقتصاد ایران را به غایت ضعیف و آن را از داشتن منابع مالی کافی برای اجرای یک برنامه سختگیرانه قرنطینه محروم ساخته است. حتی می توان ادامه پروازهای ایران به چین در شرایطی که این کشور در آتش کرونا می سوخت را اقدامی از سر اضطرار و رذالت دانست. به نسبت جمعیت , ایران یکی از فاجعه ترین کارنامه ها را در مورد قربانیان کرونا دارد . حکومت ایران در زمینه ارایه آمارها ی جانبختگان نا شفاف است .
۴- اروپا و آمریکا ؛ کشتاری که ویروس کرونا در اروپای کاتولیک – ایتالیا و اسپانیا – به راه انداخته، به نسبت سال های پس از جنگ دوم و جنگ داخلی بی سابقه است.
فرانسه، بریتانیا و آمریکا هم با فواصل زمانی اندک در نوبت های بعدی قرار دارند و هم اکنون نیز داس مرگ در حال درو کردن است.
در ایتالیا کرونا ده درصد مبتلایان را کشته است! آماری به مراتب بالاتر از جوامع در حال توسعه ای نظیر چین . ایتالیا یکی از سالمندترین جمعیت های دنیا را دارد و کرونا هم مشتری سالمندان است. اما جمعیت ژاپن از ایتالیا هم پیرتر است و با حداقل تلفات نیز بحران را طی کرده است. با این وصف این عامل به تنهایی پاسخ این کشتار دسته جمعی آن هم در کشوری صنعتی و توسعه یافته نیست.
یک فرضیه دیگر این است که نظام بهداشتی و درمانی دولت های غربی و آمریکا به جمعیت سالمند توجه می کند و مراقبت از بیماری های طبقه متوسط نظیر دیابت، فشار خون، چاقی و سرطان و ...را اهمیت می دید و نسبت به امراض جدید و مخصوصا بیماری های واگیردار بی اعتنا شده است. و نیز سیستم بهدآشت در آمریکا در اختیار و در انحصار سرمایه های کلان قرار دارد .
هرچە باشد کشتاری که کرونا در دموکراسی های صنعتی به راه انداخت، نمی تواند با تلفات نسبتا کم آن در مدرنیته های متاخرتر شرق آسیا، مقایسه نشود. کسی نمی تواند منکر آن شود که کیفیت زندگی در غرب دموکراتیک حتی از شرق توسعه یافته که تجربه سیاسی آنها، محتوای دموکراتیک فقیرتری دارد، بالاتر است. چه برسد به چین که عملا یک کارخانه بزرگ با مدیریتی استبدادی و خودکامه است.
اما آیا اروپا و آمریکا جدا به چالش بیماری های واگیر می رود و میزان تاب آوری خود در قبال تهدیدات جدیدی که زیست انسانی را بالقوه در سیاره تهدید می کندرا فزایش می دهد ؟
۵- کشورهای عرب ؛ دولت های عرب به مدد پول و دولت نیرومند غیرپاسخگو، مواجهه آسانتری با کرونا در پیش دارند. منابع مالی نسبتا نامحدود و وابستگی شهروندان به مواجب دولتی مجوز برنامه های سختگیرانه پبشگیری برای قطع زنجیره انتقال ویروس را به آنها می دهد. قرنطینه های نامحدود با چاشنی نوعی حکومت نظامی رقیق، در صورت پر بودن خزانه و در فقدان الزامات یک اقتصاد مولد و متنوع، راهی میانبر برای نیل به مقصودی ساده است. هرچند در این اقتصادها هم وجود بخش های خدماتی باعث سنگینی و تکلف می شود.
کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و دولت اقلیم کردستان عمدتا ذیل این الگوی مواجهه قرار می گیرند. الگویی که با وجود ضعف ساختارهای بهداشتی و درمانی در اکثریت این کشورها، اما از لحاظ پیشگیری از همه گیری ویروس موفق و در نتیجه در ارائه چهره ای کارامد از حکمرانی این کشورها کامیاب بوده است.
نمایان شدن کرونا به عنوان یک مشکل جهانی , ضرورت همکاری کشورها و وجود منافع مشترک بشری را دوچندان کرده است. تخریب محیط زیست بدون شک مساله‌ای جهانی است که نیازمند برجسته شدن همکاری و نفع مشترک بشری است و دولت‌ها , گریزی از واگذار کردن بخشی از حاکمیت و اقتدار خود به قوانین و الزامات بین‌المللی برای مقابله موثر با مشکلات زیست محیطی که کلیت جامعه بشری را تهدید می‌کند ندارند. به عبارت واضح دست یابی به امنیت زیست محیطی نیازمند همکاری جمعی دولت‌هاست.
آیا این هیولا می تواند تعریف تازه ای از روابط بین المللی ارایه دهد ؟ می گویم : آری
rezaalavim@yahoo.com
مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:
|
بنیاد آینده‌نگری ایران |
|
شنبه ۸ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۷ آوریل ۲۰۲۴
ستون آزاد
|
|
Twitter
Google
Yahoo
Delicious
بالاترین
دنباله
نسخه‌ی چاپی
ارسال اين مطلب به دوستان