نوآوري الكترونيكي

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Twitter

Google

Yahoo

Delicious

بالاترین

دنباله

[31 Dec 2012]   [ ]

مقدمه

اواخر دهه 50 قرن بيستم، تحولي در جهان آغاز شد كه بعدها آن را موج سوم نام نهادند. با ظهور شبكه وب در دنياي امروز، جهان ما به يك محيط جديد تبديل شده است. اهميت افزايش قدرت شبكه وب را مي توان به انقلاب صنعتي در قرن 18 و 19 تشبيه كرد اما رشد اين تكنولوژي در دنياي امروز بسيار بزرگتر و پيشرفته تر از تغييرات آن دوران است.

فناوري اطلاعات، به عنوان راهبر و هدايتگر اين موج پيشگام، هر روز بيش از روز پيش و با سرعتي افزونتر، ابداعي نوين را براي بشر به ارمغان آورده و عصر ما را به عصر نوآوري هاي پيوسته تبديل كرده است. مجازيت بر همه عرصه ها سايه افكنده و ابزارهاي آن همه شاخه ها و گرايش ها را پشتيباني مي کند. اينترنت، تلفن همراه، ارتباطات بي سيم، نرم افزار و سخت افزار و هوش مصنوعي از پديده هاي اين عصر مي باشند.

درآستانه هزاره سوم مشخصه مهم جهان، تغييرات سريع و شگرف در زمينه صنعتي، فناوري، اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي است. بدون شک پيشرفت هاي جديد در عرصه زندگي بشر، از طريق نوآوري و خلاقيت حاصل شده است. جامعه جهاني امروز پيوسته دچار تحول و دستخوش دگرگوني است. سرعت ظهور اين ابداعات به قدري است كه ما فرصت كمي جهت هماهنگي با يك تكنولوژي تا ظهور تكنولوژي ديگر داريم چرا كه هنوز مراحل توسعه و همگاني شدن استفاده از يك نوآوري به پايان نرسيده، محصولي جديدتر با امكاناتي فراتر، راحتي بيشتر و هزينه هاي كمتر ارائه شده و ابداعات قبلي را از صحنه خارج مي نمايد.

يکي از مهمترين و با ارزش ترين ويژگي هاي عصر حاضر پيش بيني ناپذيري و عدم روشني امور و تحولات آينده مي دانند، در اين شرايط تنها خلاقيت و نوآوري مي تواند حتي از ابهام و عدم وضوح فرصت بسازد. امروزه تقريبا تمام کشورهاي جهان در جهت افزايش بهره وري و بهبود وضعيت اقتصادي در پي خلاقيت و نوآوري هستند و يکي از دلايل عمده اهميت فزاينده خلاقيت و نوآوري، ايجاد رقابت بين کشورهاي مختلف در حال توسعه است.

از سويي ديگر رشد فزاينده اينترنت، شبکه و وب – كه از مشخصه‌هاي اصلي جامعه اطلاعاتي مي‌باشد- و تاثير همه جانبه و اساسي آن در تمامي ابعاد زندگي امروز نشان مي دهد که جهان ما بوسيله ابزار هاي جديد در حال تغيير شکل دادن است و توسط همين ابزار، مجازيت در همه زمينه ها پشتيباني مي شود. علوم زيست شناسي، صنعت، پزشکي، کشاورزي، مديريت و ... خواسته و ناخواسته، به دنياي اينترنت راه يافته و امروزه معادل هاي مجازي آن ها با پيشوند e به معناي الکترونيکبراي مردم شناخته شده است و هر روز كه مي گذرد نيز بر تعداد آن افزوده مي‌شود.

بديهي است كه رشد و گسترش سريع ICT بر نياز اساسي دنياي امروز ما يعني خلاقيت و نوآوري موثر بوده و در دنياي مجازي واژه e-innovation نيز جايگاه ويژه‌اي به خود اختصاص داده است.

در سرعت الکترونيکي يا سرعت نور شبکه هاي جهاني، تغييرات سرعت يافته اند و e عهده دار الکترونيک است و در اين ميان نوآوري الکترونيکي فرآيند و فلسفه جوابگويي خلاقانه و فعالانه به تغييرات پيوسته است، چرا که e-innovation از کامپيوتر براي هماهنگي نوآوري و توسعه آن نوآوری استفاده مي کند.



نوآوري الكترونيكي

ظهور e-innovation در سال هاي 1970 و 1980ميلادی با فرآيندهاي طراحي نرم افزارها آغاز شده است. نوآوري الكترونيكي يك ايده و تفكر نوين است. يك اسم جديد براي يك گروه از فعاليت ها كه هدف آن ها خلق و ايجاد ابزارهاي جديد براي نوآوري، توسعه محصول و توسعه تجارت در شرايط تغييرات پيوسته كنوني است. اين فعاليت ها به طور منطقي چندين فعاليت را كه قبلا منفك بوده و بصورت مجزا اجرا مي‌شده‌ اند، پيوسته مي كند.

اگر چه در سال هاي اخير تلاش هاي بسياري در جهت پيشرفت نوآوري الكترونيكي صورت گرفته است اما مفهوم و عبارت "نوآوري الكترونيكي" هنوز نتوانسته است همانند عباراتي چون "تجارت الكترونيك"، "بازاريابي الكنرونيكي"، "آموزش الكترونيكي"به طور عام و معمول بكار برده شود . با جستجو در سايت هاي جستجويي همانند Google ، Yahoo و ... كاربردهاي فراواني از نوآوري الكترونيكي را در حوزه صنعت مي يابيم كه در آن شركت هاي بزرگي، كه در زير به بررسي آنها پرداخته مي شود، از نوآوري الكترونيكي در جهت رسيدن به اهداف تجاري خود استفاده نموده اند.

در صنعت، معناي نوآوري الكترونيكي مربوط به يك محصول يا خدمت جديد مي باشد. به عنوان مثال شركت فوجيستو، يكي از شركت هاي پيشتاز در حيطه فناوري اطلاعات با بيش از 20000 كارمند در 40 كشور، با استفاده از نوآوري الكترونيكي در پيشرفت و ابداع كارت هاي هوشمند باعث كاهش قابل ملاحظه اي در سرقت هاي اينترنتي و كارت هاي اعتباري تقلبي شد.

با ادامه بررسي نوآوري الكترونيكي در حيطه صنعت و مواجهه با شركت هاي بزرگي چون ICL ، سوني، ماکروسافت، ماکرومديا و ... كه با بكار گيري نوآوري الكترونيكي به عنوان محوري ترين اهداف استراتژيك خود مي توان به اهميت اين موضوع در پيشرفت در زمينه هاي تكنولوژيكي، اقتصادي، تجاري و نيز مشاغل الكترونيكي پي برد.

با جستجو در سايت هاي جستجوي علمي و در حوزه علم و دانشگاه درباره نوآوري الكترونيكي در مي يابيم كه برخلاف سايت هاي تجاري اطلاعات بسيار بسيار كمي درباره اين موضوع در اين حيطه وجود دارد. يكي از دلايل عمده فاصله بسيار زياد بين حيطه علمي و صنعتي در نوآوري الكترونيكي، كاربردي بودن و داشتن رويكرد تجاري نوآوري الكترونيكي مي باشد.

اما نوآوري الكترونيكي چيست؟‌بررسي‌هاي نشان مي‌دهد كه e-innovation معناي واحدي ندارد و تعاريف متعددي از ديدگاه‌هاي متفاوت براي آن ارائه شده است.

يك گروه اينترنتي که خود را به عنوان گروه کاري در زمينه نوآوري الکترونيکي معرفي مي کند، شکل گيري اين گروه را بر اساس اشتياق تعدادي از مشاوران در جهت ارائه راه حل هايي بر پايه وب بيان کرده و فلسفه نوآوري الکترونيکي را اينگونه آورده است که از جديدترين فناوري ها براي نوآوري استفاده مي کنيم. سپس متذکر مي شود که اين فلسفه در هر جايي شدني نيست و براي اجراي آن دو اصل تمرين و کار گروهي بايد رعايت شود.در واقع تاکيد اصلي آن ها برکارگروهي و يکپارچه کردن مهارت هاي لازم جهت انجام امور مي باشد که از مهارت هاي خود [7]B2B‌را مطرح مي کند و عقيده دارد B2B کاملا در رابطه با راه هايي است که بر اساس وب نهاده شده است، براي کار کردن نزديک تر و موفقيت آميزتر با شرکاي تجاري.

اما مارتين (2004) , نوآوري الکترونيکي را يک استراتژي براي خدمت و سرويس بهتر به مشتري از طريق تکنولوژي وب مي داند.

استفاده از اين تکنولوژي سبب مي شود تا ميزان سود شرکت ها دستخوش تغيير شده و سود بيشتري عايد آن ها شود.

از ديگر تعاريفي که گروه هاي فعال در زمينه نوآوري الکترونيکي بيان مي کنند اينست که کارهاي مختلف در جهت اداره کشور را در بستر فناوري انجام مي دهند؛ دامنه اين کارها وسيع بوده و از امور مربوط به تغذيه و مسکن سازي تا امور دولتي بر اساس عقيده اين گروه به کمک ICT انجام مي گيرد.

اين تعريف نيز مانند دو تعريف قبلي است اما با ديدي جامع تر و کاملتر که معتقدند همه امور را مي توان به کمک اينترنت و به شکل الکترونيکي انجام داد؛ پس براي کارهايي هم که تا به حال به اين شکل اجرا نشده اند امکان نوآوري در عرصه اينترنت را مي بينند.

اما تعريف باب کاتن در کتاب معروف E-Innovation وي را مي توان تعريف کاملتري دانست. وي در کتاب خود پس از بيان رشد نرم افزاري و پيشرفت مهندسي نرم افزار به کمبود نيروي انساني ماهر براي استفاده و کار با اين نرم افزارها اشاره مي کند و عقيده دارد که نوآوري در اين زمينه کند عمل مي کند و نمي تواند از فرصت هاي موجود به خوبي استفاده کند .

باب کاتن در تعريف خود از E-innovation، آن را باعث همگرايي فرآيندهايي مي داند که به صورت جدا از هم موجود بوده و عقيده دارد که نوآوري الکترونيکي فرآيند پيوندي است که بين آن ها لينک بر قرار مي کند. اين فرآيند بين پويش تکنولوژي، پيش بيني تکنولوژي، قدرت ابداع، طراحي و توسعه محصول جديد، توليد و بازاريابي اتصال برقرار مي کند.

وي نوآوري الکترونيکي را ابزاري در جهت مديريت و تقويت نوآوري معرفي مي کند که در حين کشف پاسخ جديد براي کمبود مهارت هاي نرم افزاري لازم، فرصت هاي نوآوري را به افراد و تيم هاي سراسر جهان عرضه مي دارد. کاتن در ارتباط با اين ديدگاه خود مثالي را بيان مي کند و آن اين که ممکن است نمونه کاري که در ژاپن شروع شده در پايان روزکاري توسط يک تيم اروپايي به اتمام برسد و سپس يک تيم آمريکايي در جهت بهينه سازي آن وارد عمل شود.

لن و هوارد (2002) نيز ديدگاهي مشابه با کاتن دارند و در نتايج تحقيقات خود در زمينه کاربردe-innovation اينگونه معتقدند که عموماً آن را براي موارد زير به کار مي برند که درصد اهميت هر مورد نيز با توجه به آمار هاي گرفته شده عبارتست از:

نمايش قابليت هاي جديد محصول يا خدمت(51.6%)

فرصت ها و فضاهاي مخصوص براي کسب و کار الکترونيکي(21.5%)

نام پروژه يا کمپاني(18.7%)

و ساير قابليت هاي جديدي نوآوري(8.2%)

اما لن(2004) ديدگاهي جديدتر را بيان مي دارد که بر اساس بررسی های سيستماتيک انجام شده از سوي صنعت و دانشگاه در مورد استفاده از واژه e-innovation و تلاش در جهت پيشبرد و ارتقا آن، دريافته اند که نوآوري الکترونيکي دادن نوآوری سنتی را از دو جنبه گسترش داد:

1) کاربرد نوآوری 2) انتقال نوآوری اين پيشرفت ها وتوسعه ها، نوآوری را به جايگاه جديدی هدايت می کنند، با عنوان نوآوری الکترونيکی، که اين نوآوري الکترونيکي بمانند يک سکوي پرتاب و زمينه مساعد تلقي شده که در5D دسته بندي مي گردد ( اين مشخصه ها به 5D معروف می باشد ) :

شکل ديجيتالي (Digital form)

طبيعت توزيع شده(Distributed nature)

تجزيه فعاليت ها(Decoupling activities)

تخصيص به تغيير انديشه ها(Dedication to channel change)

گسترش قواعد مختلف (Deployment of different rules)

البته اين را نيز بايد خاطر نشان کرد که در مقابل تعاريف گسترده ای که در رابطه با مفهوم نوآوري الکترونيکي وجود دارد بعضی از شرکت ها از اين عبارت در فيلد های تخصصی استفاده می نمايند. به عنوان مثال Arthur D. Little يکی از شرکت های برجسته مشاوره در دنيا، آن را به صورت مدلی کاربردی و سلسله مراتبی، در مديريت زنجيره تامين بيان نموده است. در اين مدل 4 مرحله وجود دارد:

1) نوآوری در بازار

2) نوآوری در خط و مشی

3) نوآوری در محصولات و خدمات

4) نوآوری در کسب و کار

همانطور که بحث شد کلمه نوآوري الکترونيکي نيز مانند خود کلمه نوآوري تعاريف متعدد و متفاوتي وجود دارد که تنها تفاوت آن ها در جديدتر بودن مفهوم نوآوري الکترونيکي مي باشد که باعث شده نسبت به نوآوري گستـــردگي تعاريــفش کمتر باشد. اما در نـــهايت مي توان اينگونه بيـــان کرد کـه e-innovation فرآيند نوآوري در انجام و اجراي بخش هاي مختلف يک پروژه و راه هاي جديد کار کردن مي باشد که البته اين نوآوري با تکيه بر تکنولوژي هاي جديد به خصوص اينترنت صورت مي گيرد و استفاده از اين تکنولوژي سبب مي شود تا يکپارچگي بين فرآيندهاي گسسته به شکل کاملتر و بهتر صورت بگيرد.

نتيجه گيري

در دنياي اطلاعات و ارتباطات امروز كه تكنولوژي اينترنت تمامي بخش هاي زندگي انسان را تحت تاثير قرار داده است و هر روز دنياي e گسترده تر و بزرگتر مي شود، در كنار مفاهيمي چون تجارت الكترونيكي، آموزش الكترونيكي، بازاريابي الكترونيكي و ... "نوآوري الكترونيكي" به عنوان مفهومي كلي تر و عميق تر كه شايد بتوان گفت تمامي مباحث دنياي e را در بر مي گيرد مطرح شده است .

نوپا و نامانوس بودن مفهوم نوآوري الكترونيكي در مقايسه با ساير مفاهيمي همچون تجارت الكترونيك ، آموزش الكترونيك ، ... يكي از مشكلاتي مي باشد كه بر سر راه نوآوري الكترونيكي مي باشد . اتكا بر اصولي كلي و ارائه يك روش سيستماتيك در دستيابي به نوآوري الكترونيكي را مي توان از اقدامات آتي اين مهم دانست .

---

مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:

منبع:

نسخه‌ی چاپی ارسال اين مطلب به دوستان

---

[نظر دهید]    [تعداد نظرهای ثبت شده در پیوند با این مطلب: 0] 

.

---