Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


مديريت استرس

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[24 Mar 2018]   [ مجيد يوسفي ]

استرس:
عموماً استرس مي تواند از محيط (استرس موقعيتي) يا از ويژگي ها و خصوصيت هاي شخصي فرد (استرس ذهني) ناشي شود. استرس موقعيتي مي تواند از همه مسايل زندگي ما سرچشمه بگيرد. ما در خانه، مدرسه و در روابط متقابل با افراد ديگر و علاوه بر اين ها، در محيط کار در معرض عامل استرس آفرين گسترده و فراواني قرار داريم.
بدون ترديد، همه اين منابع گوناگون استرس روي هم انباشته شده و به سطح عام استرس ما اضافه مي شود. به اين معنا که استرس به وجود آمده در خانه مي تواند به استرس ناشي از کار افزوده شود و بالعکس. بيشتر محققين استرس اين مساله را تشخيص داده و تاکيد مي کنند که زمان مطالعه استرس توجه به تصوير همه جانبه کل استرس فردي مهمتر است تا توجه به تنها استرس ناشي از محيط کار مي باشد.
●منابع سازماني استرس کاري: استرس آفرين هاي موقعيتي
بخش اعظم استرس کارگري از عوامل استرس آفرين محيط کار سازماني ناشي مي شود. قسمتي از اين استرس سازماني از خود وظايف کاري، مانند ضرورت هاي فيزيکي و روان شناختي انجام وظايف به وجود مي آيد. استرس سازماني، از آنجايي که سازمان هاي کاري نظام هاي پيچيده اجتماعي هستند که در آنها يک کارگر بايد با افراد بي شماري در تعامل باشد ممکن است از نقش هاي کار بروز کند. بنابراين، انواع گوناگون روابط کاري که بايد به منظور عملکرد موفقيت آميز وظايف کاري براي کارگر ايجاد و اجرا شود مي تواند به استرس منجرگردد. اين دو نوع استرس موقعيتي ـ استرس ناشي از وظيفه کاري و نقش کارـ مي تواند به مقدار زيادي توسط اقدامات مديريت سبک و قابل تحمل شود.
●استرس آفرين هاي مربوط به وظايف کار
سنگيني کارـ يک منبع عادي استرس ناشي از وظايف کار سنگيني کار است. که زماني به وجود مي آيد که انجام وظيفه به سرعت زياد، توليد بيشتر، يا تمرکز زيادتر نيازمند باشد. اعتقاد همگاني بر آن است که سنگيني کار يکي از بزرگترين عوامل استرس کاري مي باشد. تحقيقات انجام گرفته درباره سنگيني کار نشان مي دهد که اين خصوصيت کار به شاخص هاي فيزيولوژيکي استرس مانند افزايش کلسترول خون و افزايش ضربان قلب، روان شناختي استرس، و بالاخره به کيفيت پايين کار و رضايت شغلي وابسته مي باشد. در حقيقت، سنگيني کار به مثابه منبع عادي استرس براي مشاغل گوناگوني مانند کارکنان اداري، سربازان ، کنترل کنندگان ترافيک هوايي و کارکنان بهداشت و درمان معرفي شده است.
زير بهره وري ـ در حالي که سنگيني کار مي تواند موجب استرس شود، کار کم داشتن ـ زير بهره وري ـ هم مي تواند استرس آفرين باشد. زير بهره وري، زماني که کارگر احساس کند شغل او از تمام دانش، مهارت ها يا توانايي هاي مربوط به کار او استفاده کامل نمي کند، يا زماني که شغل خسته کننده و يکنواخت است ممکن است به وجود آيد. بعضي از فارغ التحصيلان دانشگاه در مناصب سطح پايين کار اداري يا ارائه خدمات به مشتري ممکن است به علت عامل زير بهره وري و عدم استفاده از دانش و مهارت هاي خود احساس مقداري استرس کنند.
●استرس آفرين هاي مربوط به نقش کار
ابهام شغلي ـ منبع بالقوه استرس ناشي از نقش کار ابهام شغلي است که زماني رخ مي دهد که جنبه هاي مختلف يک شغل مانند وظايف و نيازمندي هاي آن به طور روشن و شفاف طرح نشده باشد. زماني که کارگران از مسئوليت ها و وظايف خود مطمئن نيستند استرس بروز مي کند. گاهي اوقات از ابهام شغلي به عنوان «عدم قطعيت شغلي» ياد مي شود. با وصف اين عدم قطعيت حاصل از عدم وجود بازخورند منظم عملکردي بکار برده شود که با نحوه انجام کار خوب يا ضعيف از طرف کارگر سرو کار دارد . تحقيقات انجام شده به اين نتيجه رسيده اند که سرپرستان با روشن کردن نقش ها وظايف کار زيردستان مي توانند در کم کردن عدم قطعيت شغلي تاثير فوق العاده داشته باشند. درک اين مساله که عدم قطعيت شغلي روي رضايت شغلي تاثير منفي داشته باشد اهميت نقش سرپرستان را در کاهش عدم قطعيت و استرس حاصل از آن برجسته مي کند.
تعارض بين نقش ها هم مي تواند رخ بدهد و هم مي تواند به منبع استرس مبدل شود. براي نمونه، کار يک کارگر ممکن است به اضافه کاري طولاني نيازمند باشد که با نقش کارگر در خانواده به مثابه همسر يا ولي تعارض پيدا مي کند. يا اگر کارگر مجبور باشد در کارخود نقش هاي متفاوتي را به طور همزمان به عهده بگيرد همين مساله ممکن است به استرس منجر گردد.
عدم کنترل - يک منبع مهم ديگر استرس کاري از اين احساس عدم کنترل بخصوص در بين مشاغل سطوح پايين و يا در سازمان هاي ساختاري امري کاملاً عادي است. مشاغلي که کاملاً محدودند و قوانين بر آنها مسلط است آنچنان که کارگران نمي توانند هيچ نوع تاثيري در تصميمات کار و شيوه عمل محيط کار داشته باشند احتمالاً‌ و بخصوص براي آن کارگراني که مي خواهند در کارخود اثر گذار باشند، در رديف مشاغل استرس آفرين قرار مي گيرند. تحقيقات نشان داده اند که فراهم کردن نوعي قدرت کنترل روي محيط کار در کارگران از طريق شيوه هايي مانند توجه به نظريه آنها در فرآيند تصميم گيري يا ايجاد امکان براي تنظيم نقشه وظايف خود، استرس کارگري را کاهش و رضايت شغلي را افزايش مي دهد.
از طرف ديگر، بررسي هايي وجود دارد که معتقدند احساس عدم کنترل روي شغل خود ممکن است براي بسياري از کارگران استرس آفرين نباشد و ممکن است اين مساله درست باشد که انواع متفاوت کارگران کم و بيش نسبت به داشتن قدرت کنترل روي شغل حساس هستند. در حقيقت نتايج تحقيقات نشان داده است که اين خصوصيات ويژه شخصيتي است که تعيين مي کند آيا فردي به علت عدم وجود کنترل روي شغل خود دچار استرس مي شود يا نه.
شرايط فيزيکي کار ـ شرايط فيزيکي در محيط کار يکي ديگر از منابع سازماني است که به استرس کارگري منجر مي شود . شغل هايي که بايد در درجه حرارت بالا، سرو صداي زياد و بلند، روشنايي ضعيف و تهويه نامناسب انجام شوند مي توانند کاملاً استرس آور باشند. شغل هاي خطرناکي که موجب مي شوند کارگر سلامتي خود را از دست بدهد، يا با خطر مرگ روبرو شود، يا احتمال قطع عضو درآن باشد از منابع ديگر استرس کاري هستند.
استرس درون فردي ـ يکي از بزرگترين منابع استرس کارگري از مشکلات ناشي از روابط درون فردي به وجود مي آيد. چنين استرس درون فردي از آن نوع استرس هايي است که تقريباً‌ هر کارگر با آن سرو کار خواهد داشت. استرس درون فردي از مشکلاتي که در برقراري و حفظ روابط با ديگر افراد در محيط کاري وجود دارد نشات مي گيرد. داشتن يک رئيس خشن و انتقادگر با روش مديريت تاديبي براي هر کارگري استرس آور خواهد بود. علاوه بر اين، استرس درون فردي وقتي به وجود مي‌آيد که همکاران در شرايط کشمکش آفرين قرار گيرند. براي مثال، دو کارمند مجبور باشند با هم کار کنند در حالي که بايد براي يک مقام مهم در نظر گرفته شده اند. اگر هر دو کارمند مجبور باشند با هم کار کنند درحالي که بايد براي يک مقام با هم به رقابت هم بپردازند ممکن است کار آنها براي هر دو فوق العاده استرس آفرين باشد شواهدي وجود دارد که سياست هاي سازماني، و مبارزه براي قدرت مي تواند منبع پراهميتي براي استرس ناشي از محيط کار باشد ناتواني در کنارآمدن با کارگران ديگر، به هر دليل که باشد، يکي ديگر از منابع کاملاً رايج استرس در محل کار محسوب مي گردد.
تغيير سازماني ـ آخرين منبع استرس آفرين سازماني تغيير است. مردم معمولاً به برنامه کاري معين و ساختار کاري معين عادت کرده در مقابل تغيير مقاومت نشان مي دهند. اکثر ما ترجيح مي دهيم همه چيز ثابت و قابل پيش بيني باشد. ثبات در محيط کار راحت و اطمينان بخش به نظر مي رسد. بنابراين تعجب آور نخواهد بود اگر تغييرات حاصله در سازمان کاري استرس آفرين جلوه کند. بعضي از موقعيت هاي متداول تغيير که به استرس کارگري منجر مي شوند عبارتند از: سازماندهي مجدد شرکت، ادغام يک شرکت ديگر يا تصاحب يک شرکت توسط شرکت ديگر، تغيير در سيستم هاي کاري و تکنولوژي کار، تغيير در سياست شرکت ، و تغيير در مديريت و يا پرسنل شرکت. براي مثال، نتايج تحقيقات نشان داده اند که در شرايط تازه و ناآشنا تهديد کننده و چالش برانگيز پاسخ هاي فيزيولوژيکي استرس نيرومند تر مي باشد. بدون شک واقعه اي مانند تجديد سازمان در يک شرکت، يا ادغام يا تصاحب توسط بسياري از کارمندان به مثابه امري تهديد آميز و استرس آفرين تلقي مي شود.
●تکنو استرس
افزايش استفاده از سيستم هاي کامپيوتري در «عصر اطلاعات» با تکنولوژي عالي امروزي بدون شک بسياري از شغل ها را تغيير داده است. بسياري از کارکنان، از کارمندان تازه وارد گرفته تا مديران و مجريان سطح بالا ، بخش اعظم وقت شان را در مقابل مانيتورهاي کامپيوتري صرف مي کنند. انقلاب تکنولوژيکي کمک کرده است تا بعضي از جنبه هاي تنفر انگيز شغل کاهش يابد . براي مثال تعداد کمي از کارگران امروزي مجبورند کارهاي يکنواخت يا تکراري استرس آفرين را انجان دهند، چرا که اين کارهاي خسته کننده و تکراري را کامپيوتر ها سرانجام مي دهند. با وصف اين کارهاي امروزي هنوز استرس آفرين مي باشند. تکنولوژي مدرن در حالي که بعضي از منابع استرس کاري را کاهش داده اند ، در عمل ساير استرس آفرين ها را افزايش داده، و حتي شايد عوامل استرس آفرين جديدي به وجود آورده اند . استرس آفرين هاي وابسته به عصر اطلاعات چه مي باشند و کدام يک از کارگران احتمالاً بيشتر تحت تاثير آن ها قرار مي گيرند؟
استرس وابسته به تکنولوژي عالي را «تکنو استرس» نام گذاري کردند. تکنو استرس به صورت استرس ناشي از عدم قطعيت حاصله از تغييرات تکنولوژيکي بيان شده است. براي مثال چند دهه پيش، کارگران مي توانستند کاري را شروع کنند يا يک حرفه را ياد بگيرند. شغل آنها در طي دوره کارشان تغيير برجسته اي نمي کرد . اما امروزه بسياري از کارگران با شغل هايي مواجه هستند که دائماً ‌همراه با تغيير ابعاد تکنولوژي تغيير مي کند. علاوه برآن ، عدم قطعيت شغلي ممکن است براي کارگراني که ناگهان کارشان کامپيوتري مي شود و يا کارگراني که مي ترسند با بيشترکامپيوتري شدن عملکرد آنها، کارشان به مخاطره بيفتد استرس آفرين باشد.
تحقيقي با تاکيد روي کاربر تکنولوژي هاي پيچيده مانند تبديل کار به طرح سيستم هاي مبتني به کامپيوتر در هفت شرکت اتريشي انجام پذيرفت. اين تحقيق نشان داد که استفاده از تکنولوژي جديد به افزايش فوق العاده استرس کارمندي منجر شد، کارمنداني که درون اين طرح تحقيقي قرار نداشتند نيز از تجربه استرس آنهم در سطوح بالا بر کنار نبودند.
استرس ناشي از تکنولوژي ممکن است از سنگيني کار به اضافه استفاده کمتر از مهارت ها، عدم وجود کنترل روي کار، و عدم وجود حمايت سرپرستي ناشي شود چنين عواملي اغلب با مشاغلي که در آنها کارمند بايد در مقابل کامپيوتر بنشيند و داده ها را هر بار طي ساعت هاي متوالي به کامپيوتر وارد کند بدون اينکه دانش کافي، و يا اصلاً دانشي درباره کاربرد نهايي نتايج داشته باشد يا اينکه بتوان روي کامپيوتر، اولويت هاي کاري، يا تنوع وظايف کنترل چنداني اعمال کند همراه مي‌باشد. مشاغل سطوح پايين مانند پردازش اطلاعات ، از مشاغلي مانند سرپرستي يا مشاغل حرفه اي ، آن هم در اصل به علت همين منابع استرس آفرين ناشي از تکنولوژي استرس بيشتري توليد مي کنند. درست همين نتيجه در مطالعه انجام گرفته در جاي ديگر ـ اتريش ـ‌بدست آمده بود . ساير تحقيقات متوجه شدند که عدم وجوه خود مختاري و کنترل روي مواردي مانند برنامه ريزي وظايف شغلي مي تواند به اضطراب ، افسردگي ، بيماري و انواع خاص سوء استفاده از مواد مخدر منجر گردد.
ترديدي وجود ندارد که قرن اطلاعات تداوم خواهد داشت و تغيير تکنولوژيکي خصلت ثابت محل کار خواهد بود. در نتيجه چنين تکنو استرسي احتمالا‌ امري است دائمي ، به همين علت ايجاد شيوه هاي مناسب براي کمک به کارگراني که با استرس منفي سرو کار دارند، بدون توجه به منبع استرس، از طرف يک سازمان ، موضوع بسيار پر اهميتي خواهد بود.


مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع: 206


بنیاد آینده‌نگری ایران



جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۹ مارس ۲۰۲۴

دانش نو

+ ۹ نکته که باید درباره هوش مصنوعی بدانید bbv

+ مطالعه دانشگاه استنفورد: با تغییرات هوش مصنوعی انسان‌ها نگران موقعیت خود هستند یسنا امان‌پور

+ دستور کار انسانى جديد / مقالا ای از کتاب انسان خداگونه يووال نوح

+ پلورالیسم چیست؟ قیصر کللی

+ اعضای مصنوعی رباتیک نرم مبتنی بر میکروسیالات، به کمک بیماران دیابتی می‌آیند ´-

+ مهارت تصمیم‌گیری چیست؟ هرمز پوررستمی

+ هوش مصنوعی توزیعی و تجمیعی چیست؟ 

+ تاثیر ابزارهای هوشمند بر کنترل شیوع بیماری‌های فراگیر. 

+ موانع خلاقیت کدامند؟ هرمز پوررستمی

+ نیازی بدون پاسخ! نوآوری اجتماعی را وارد کنیم!  سعید قاسمی زاده تمر

+ مهارت بهتر است یا مدرک دانشگاهی حمیدرضا تائبی

+ علم و اخلاق در گفت‌وگو با دکتر موسی اکرمی؛ دکتر موسی اکرمی

+ مدیریت آینده نگر در ICT 

+ چرا هوش و مهارت، برای داشتن یک شغل کافی نیستند؟ هرمز پوررستمی

+ شرایط اجتماعی چگونه است؟ از منظر چند جامعه شناس ساناز عباس زاده

+ بازگشت به دنیای هنرهای دیجیتال  مهدی صنعت‌جو

+ 2019 

+ مشتری رسانه است فرنود حسنی

+ چه چیزی ترقی بشریت را توجیه می‎کند؟1 یووال نوح هراری

+ تغییر پرشتاب الگو‌های سنتی را منسوخ خواهند کرد 

+ مهارت های مورد نیاز انسان آینده 

+ بازگشت به دوران دولت-شهر برگردان: سپیده جدیری

+ انسان آینده، تسخیر سیر تکامل به دست بشر 

+ نویسنده «انسان خردمند» از کتاب تازه خود گفت  یووال نوح هراری

+ مرد «شپشو» یا منادی عقلانیت؟ دکتر موسی اکرمی

+ رسالت فلسفه آسمان است یا زمین؟ دکتر محسن رنانی

+ جامعه شناسی و فردیت دکتر منیژه نویدنیا

+ تمام قدرت به کجا منتقل شد؟  یووال نوح هراری

+ دفاعم از جامعه‌شناسی مرتبط با واقعیت‌هاست تا مبتنی بر ایدئولوژی! 

+ آنچه مرا نکُشد هرمز پوررستمی

+ جامعه شناسی آموزش و پرورش- رضا جوان

+ پیامدهای مدرنیت -  آنتونی گیدنز

+ اتاق شیشه ای و هنر هشتم زندگی در واقعیت موازی  دکتر مهدی مطهرنیا

+ آزمون های انديشه ورزی در بارۀ خود انديشه حسین کاشفی امیری

+ جامعه شناسی آموزش و پرورش. 

+ گوگل و پایان آزادی اراده یووال نوح هراری

+ انسان از کجا آمد به کجا می رود؟ محمد طبیبیان

+ بازگشت به خانه میثاق محمدی‌زاده

+ هک کردن مغز، کلیدی برای موفقیت مهسا قنبری

+ چهار راهکار برای هک مغز به‌منظور افزایش موفقیت و بهره‌وری مهسا قنبری

+ نوآوری در عصر دیجیتال ؛ چشم‌اندازی جدید برای خدمات 

+ لیدرهای انقلاب صنعتی چهارم 

+ چطور می‌توانیم برای دریافت حقوق بیشتر چانه‌زنی کنیم؟ حمیدرضا تائبی

+ سرمایه اجتماعی دانش آموزان مهدی ولی نژاد

+ جامعه شناسی آموزش و پرورش 

+ ابرها دگرگون می‌شوند، دگرگون می‌کنند و دنیای فناوری را سیراب می‌کنند حمیدرضا تائبی

+ چه چیزی ترقی بشریت را توجیه می‎کند؟ یووال نوح هراری

+ چشم را باید شست…. جور دیگر باید دید دکتر سید کمال الدین موسوی

+ جنبش روش های آمیخته 

+ جامعه شناسی فرهنگی؛ انسان های جامانده دکتر منیژه نویدنیا

+ انگیزه پیشرفت پایین ‌تر از متوسط عثمان آچاک

+ جامعه شناسی شهری و حس زندگی؟ دکتر منیژه نویدنیا

+ چرا ناهنجاری؟ 

+ سخنرانی حسین پاینده در نشست روانکاوی و تحلیل‌های کلان اجتماعی (۲)؛ 

+ چرا کسب‌ و کارهای نوپای موفق به‌سادگی ممکن است شکست بخورند؟ حمیدرضا تائبی

+ بنیان‌های نابرابری اجتماعی دکتر محسن رنانی

+ روانکاوی درمان فرد یا اجتماع 

+ مقدمه‌ای بر تاریخ زیبایی‌شناسی مدرن؛  پُل گایر، ترجمه سیدجواد فندرسکی

+ ظرفیت آموزشی بازی های رایانه  

+ افراد معمولی چگونه به افرادی خارق‌العاده تبدیل می‌شوند مهسا قنبری

+ چپ و راست مرده‌اند، زمین را می‌خواهی یا آسمان را؟ 

+ مهم‌ترین فنآوری‌ها در سال ۲۰۱۸ 

+ هوش مصنوعی می تواند طی بیست سال آینده تهدیدی برای ۴۷ درصد از مشاغل باشد 

+ در حسرت توسعه رضا داوری اردکانی

+ آزادی علمی مقصود فراستخواه

+ سازماندهي گروههاي مشارکتي در سازمانهاي يادگيرنده 

+ مديريت دانش، نياز سازمان هاي امروز 

+ مديريت استرس مجيد يوسفي

+ رقابت بزرگان بر سر تراشه‌های هوش مصنوعی و خیزش آرام تکینگی به‌سمت ما! حمیدرضا تائبی

+ تغییر اجتناب ناپذیر است و باید به منظور ایجاد تحولات مدیریت شود. 

+ ⁠دانشگاه اصفهان برگزار می کند: ⁠دانشگاه اصفهان

+ به فرزندانمان رحم کنیم دکتر محسن رنانی

+ زلزله در سیارات دیگر چگونه رخ می‌دهد؟ 

+ ساختمان‌های هوشمند فرشته نجات انسان‌ها می‌شوند حمیدرضا تائبی

+ استفاده از سیل تصاویری که در زلزله به راه می‌افتد مهدی صنعت‌جو

+ توانمند باشید، تا عرصه را به سایرین واگذار نکنید. حمیدرضا مازندرانی

+ انواع سازمانها Organization Types از دیدگاه برنامه ریزی هدف ها و وسیله ها راسل ایکا ف

+ هوش سازمانیم ‌تجاری است، پس موفق می‌شوم! حمیدرضا تائبی

+ درک اشارات دست با تصویربرداری صوتی مهدی صنعت‌جو

+ نقش بی بدیل هوش مصنوعی بر شهرها و شهروندان آنها محسن راعی

+ مزایای سواد اطلاعاتی 

+ هوش مصنوعی انویدیا، هوای آفتابی را برای ماشین های خودران شبیه سازی می کند! علیرضا فرجی علیرضا فرجی

+ فراگیری: نیازی پایه ای 

+ قلسفه و زندگی روزمره. موسی اکرمی

+ خلاقیت نمادین دهه هشتادی ها 

+ فهم سواد اطلاعاتی 

+ نظریه سواد رسانه ای در گفتگو با دکتر هاشمی 

+ در سال جدید مهندسی نرم‌افزار را جدی‌تر دنبال کنیم حمیدرضا تائبی

+ باید که لذت آموختن را دوباره بیاموزیم پوریا ناظمی

+ انقلاب هوش مصنوعی و تاثیر آن بر جامعه و شرکت ها 

+ توانمند باشید، تا عرصه را به سایرین واگذار نکنید حمیدرضا مازندرانی

+ وجود یخ در مدار استوای مریخ 

+ ظهور «ابر انسان‌ها» طی ۲۰ سال آینده 

+ دانشمندان به استقبال مهمترین پرسش های بشر می روند! 

+ آینده پژوهی و انواع آینده. محسن گرامی طیبی

+ ضریب رشد استارتاپ‌های ایرانی، بالاترین در منطقه نزدیک به متوسط جهانی 

+ نگاه تان به آینده است یا اکنون؟ 

+ اینجا همه آدم‌ها این‌جوری نیستند* مهدی صنعت‌جو

+ بدرود سیارۀ زمین؟ لورین رابینسون

+ تهدیدات اینترنت اشیا 



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995