Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


ما سناريوها را مي‌سازيم، سناريوها ما را باز مي‌سازند

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Facebook Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[28 May 2007]   [ سید علیرضا حجازی]

آينده ‌آفريني به روش‌ها و شيوه‌هاي گوناگوني امكان‌پذير است. يكي از اين شيوه‌ها سناريونويسي است. سناريونويسي فرايندي نظام يافته است كه به اكتشاف و تحليل عدم اطمينان و قطعيت موجود در نگريستن به آينده‌ي بلند مدت مي‌پردازد. اين فرايند شامل مجموعه‌اي از توصيف‌هاي جايگزين از آينده است كه بنابر دلايل مختلف و عوامل گوناگون با يكديگر تفاوت‌هاي اساسي دارند. هدف از سناريونويسي افزايش توان پيش‌بيني درست آينده نيست، بلكه هدف آن است كه مديران درك كامل و واقع‌بينانه‌اي از نيروها و عوامل تاثيرگذار بر آينده داشته باشند.


حاصل اين فعاليت آن است كه توانايي مديران براي برنامه‌ريزي در عرصه‌هاي محيطي و واكنشي نسبت به تغيير، از طريق درك و شناسايي اين نيروها و عوامل افزايش مي‌يابد. سناريونويسي فرايندي چند مرحله‌اي است. در آغاز، سازمان به شناسايي تصميم‌هاي راهبردي و كليدي بلند مدت خود مي‌پردازد. در مرحله‌ي بعد، سازمان اين پرسش را مطرح مي‌‌سازد كه "چه عواملي در محيط پيراموني قادر به ايجاد تغيير در تصميم‌هاي راهبردي و كليدي هستند؟"


در اين مرحله فهرستي از عوامل كلان يا به ديگر بيان كلان روندهاي اجتماعي، محيطي، فناورانه، اقتصادي و سياسي و روندهاي خرد تدوين مي‌شود كه بر تصميم‌ها تاثيرگذار هستند. در مرحله‌ي بعد، تيم مسوول تدوين سناريو به اين موضوع مي‌پردازد كه كدام يك از اين عوامل كلان يا خرد اجتنا‌ب‌ناپذير و كدام يك غيرقطعي هستند. در گام بعدي اهميت عوامل غيرقطعي بر تصميم‌هاي راهبردي كليدي و بلند مدت سازمان ارزيابي مي‌شود. سپس طرح اوليه‌ي سناريو تدوين مي‌شود كه به تركيب پيامدهاي احتمالي مختلف بر روي عدم قطعيت‌هايي مي‌پردازد كه بيشترين تاثير را بر تصميم‌گيري راهبردي و نامحتمل‌ترين موارد دارند.


 



 


سناريوها در قالب داستان بيان مي‌شوند و شامل توصيف وضعيت نهايي در آينده و شرح و توضيح چگونگي ظهور و بروز آن وضعيت هستند. از آن جا كه نقش يك سناريو بازآفريني محيط آينده است و براي اجزاي سازمان در محيطي تصور شده نقش و كاركرد تعريف مي‌كند، خواه و ناخواه بر سازندگان خود تاثير مي‌گذارد، به بيان ديگر سناريوهايي كه مي‌سازيم، در آينده براي ما محيطي را مي‌آفرينند كه خود جزيي از آن محيط خواهيم بود.


همان‌طور كه پيرامون آفرينش سناريو گفته شد، مرحله‌ي نخست در نگارش سناريو، شناسايي تصميم‌هاي راهبردي است. به بياني ساده‌تر، تصميم راهبردي به مفهوم خلق آينده‌ي مطلوب است. بنابراين دستاورد سناريو محيطي است كه در آن آينده‌ي مطلوب و موردنظر ما شكل مي‌گيرد. بديهي است كه طراحان سناريو در بحبوحه‌ي تحقق آينده‌ي مطلوب، بخشي از آن خواهند بود و خواسته يا ناخواسته در محيطي به بقاي خود ادامه مي‌دهند كه خود ترسيم كننده و خالق آن بوده‌اند.


بدين ترتيب مي‌توان دريافت هر اندازه شناسايي عوامل تاثيرگذار و تفكيك آن‌ها از يكديگر و تعيين ميزان اهميت آن‌ها با دقت و وسواس بيشتري صورت گيرد، پيامدهاي حاصل از آينده‌ي موردنظر مطلوب‌تر و شايد امكان‌پذيرتر خواهد بود.


همان‌گونه كه در آغاز ياد آوري شد، هدف از سناريونويسي پيش‌بيني دقيق آينده نيست، بلكه باور راسخ به اين عقيده است كه آينده‌ آفرينان هيچ‌گاه منتظر آينده نمي‌مانند تا آن‌ها را غافلگيرانه دريابد، بلكه خود دست به كار شده و آينده را آن گونه كه مي‌پسندند رقم مي‌‌زنند.


از اين رو، در شناسايي عوامل به طور عمده با سه نوع از عوامل قطعي، محتمل و غيرقطعي روبرو هستيم كه تاثير هر يك از آن‌ها به طور مستقل در شكل‌گيري سناريو موثر بوده و برآيند نهايي آن‌ها تعيين‌كننده‌ي شكل غايي سناريوي در دست تدوين است. هر يك از اين سه نوع عوامل با درجه‌اي از احتمال وقوع و تاثيرگذاري در شكل‌گيري پيامدهاي حاصل از اجراي سناريوي تدوين شده نقش دارند. بدين ترتيب در يك طرف سناريو اين سناريونويس‌ها هستند كه بر آينده تاثير مي‌گذارند و در طرف ديگر آن، اين خود سناريو است كه در محيط خلق شده تاثيرات و پيامدهاي خود را بر اجزاي محيط از جمله‌ سناريونويس‌ها اعمال مي‌كند. 


 


مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع:


بنیاد آینده‌نگری ایران



شنبه ۱ دی ۱۴۰۳ - ۲۱ دسامبر ۲۰۲۴

سید علیرضا حجازی

+ فهم انسان معاصر از آينده - ۳بخش  سید علیرضا حجازی

+ فهم انسان معاصر از آينده  سید علیرضا حجازی

+ آينده را با چه ابزارهايي مي‌توان ساخت  سید علیرضا حجازی

+ چگونه يك آينده‌پژوه راهبردي باشيم؟  سید علیرضا حجازی

+ پروتكل بين‌المللي آينده پژوهي  سید علیرضا حجازی

+ آينده پژوهان كي مي‌خواهند آينده را بپژوهند؟  سید علیرضا حجازی

+ آينده‌پژوهي فرهنگي در 11 گام  سید علیرضا حجازی

+ افول ستاره‌ي ديترمينيسم در كهكشان آينده‌انديشي  سید علیرضا حجازی

+ آگاهی‌پژوهی: پیش‌نیاز آینده‌پژوهی   سید علیرضا حجازی

+ استعدادهاي كشف نشده در قلمروي آينده‌انديشي  سید علیرضا حجازی

+ جوليان جينز: پيام‌آور عصر آگاهي  سید علیرضا حجازی

+ آگاهي‌پژوهي: پيش‌نياز آينده‌پژوهي - گفتار چهارم – آگاهي چه چيزي نيست؟  سید علیرضا حجازی

+ گريز جوليان جينز از خطاي ديرينه در فهم آگاهي – گفتار سوم   سید علیرضا حجازی

+ آگاهي‌پژوهي: پيش‌نياز آينده‌پژوهي - گفتار دوم  سید علیرضا حجازی

+ آیا اندیشه‌های ما به موزه سپرده خواهند شد؟  سید علیرضا حجازی

+ بیداری جمعی: دغدغه‌ی مشترك جهان آینده  سید علیرضا حجازی

+ فهم انسان معاصر از آينده (بخش سوم و پاياني)  سید علیرضا حجازی

+ آينده بي‌نهايت: كلان روندهايي كه جهان را در 5، 10 و 20 سال آينده بازآفريني مي‌كنند  سید علیرضا حجازی

+ چگونه براي آينده‌ي خود برنامه‌ريزي كنيم؟  سید علیرضا حجازی

+ فهم انسان معاصر از آينده (بخش نخست)  سید علیرضا حجازی

+ فهم انسان معاصر از آينده (بخش دوم)  سید علیرضا حجازی

+ گفت و گوي دروني آينده‌انديشان   سید علیرضا حجازی

+ چه ويژگي‌هايي يك آينده‌پژوه را ممتاز مي‌سازد؟  سید علیرضا حجازی

+ پيروزي مثبت انديشي بر تجربه گذشته‌نگر  سید علیرضا حجازی

+ آيا براي   سید علیرضا حجازی

+ بزرگترين چالش آينده‌انديشي  سید علیرضا حجازی

+ افق 1404: عصر رويارويي قدرت‌هاي جهاني  سید علیرضا حجازی

+ چگونه يك آينده‌پژوه راهبردي باشيم؟  سید علیرضا حجازی

+ همگرايي نيروهاي جهاني آينده‌ساز  سید علیرضا حجازی

+ آينده اينترنت  سید علیرضا حجازی

+ بومي‌سازي آينده‌پژوهي  سید علیرضا حجازی

+ آينده‌پژوهي و نسل‌هاي آينده  سید علیرضا حجازی

+ گام‌هاي هفت‌گانه در پياده‌سازي روش سناريو   سید علیرضا حجازی

+ رسد خانه "آينده": تدبيري براي سونامي‌ تغيير  سید علیرضا حجازی

+ تخيل علمي در مقام اسطوره شناسي آينده  سید علیرضا حجازی

+ جهان آينده از روزمرگي رنج نخواهد برد  سید علیرضا حجازی

+ آناتومي ذهن آينده‌انديش  سید علیرضا حجازی

+ آینده ایده پردازی  سید علیرضا حجازی

+ نگاهي به آينده‌پژوهي دانشگاهي  سید علیرضا حجازی

+ گيل گمش: اسطوره اي كه الهام بخش آینده شد  سید علیرضا حجازی

+ رویداد بزرگ آینده  سید علیرضا حجازی

+ آینده شگفت انگیز فناوری های ترکیبی  سید علیرضا حجازی

+ ثبت هویت دیجیتال بر دیوارهای تمدن سایبر  سید علیرضا حجازی

+ انسان و مشکل ورود به آینده  سید علیرضا حجازی

+ بهار و نوزایی فکری علاقمندان دانش و فناوری  سید علیرضا حجازی

+ سیسیفوس های دنیای مدرن  سید علیرضا حجازی

+ ایتوپیا: آرمان شهر الکترونیکی  سید علیرضا حجازی

+ آيا "آینده" می تواند "مطمئن" باشد؟!  سید علیرضا حجازی

+ 10 فناوري شگفت‏انگيز در آستانه‏ پيدايش  سید علیرضا حجازی

+ 10 پيش‏بيني مهم براي سال 2008 ميلادي و فراتر از آن  سید علیرضا حجازی

+ هشت سوخت اصلی جهان آينده  سید علیرضا حجازی

+ آینده آموزش عالی  سید علیرضا حجازی

+ ویژگی های هفتگانه پیشگامان آینده  سید علیرضا حجازی

+ آناتومي ذهن آینده انديش  سید علیرضا حجازی

+ رادارهاي آينده ياب  سید علیرضا حجازی

+ استخوان‏هاي دست و تبادل داده‏ها به هنگام دست دادن  سید علیرضا حجازی

+ آينده‎پذيري: چالش اساسي آينده‎پژوهي در جهان در حال توسعه  سید علیرضا حجازی

+ آينده‎انديشي: توصيه‎اي دوستانه يا ضرورتي انكار ناپذير؟  سید علیرضا حجازی

+ دانشمندان در يك قدمي فناوري نامريي‏سازي   سید علیرضا حجازی

+ مردان آينده به چه مي انديشند؟  سید علیرضا حجازی

+ ما سناريوها را مي‌سازيم، سناريوها ما را باز مي‌سازند  سید علیرضا حجازی

+ مديريت آينده نگر در ICT  سید علیرضا حجازی



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995