Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


مزیت‌های جهانی شدن رسانه‌ها

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[02 Apr 2016]   [ ]

 

جهانمندی1 فرآیندی است جهانی. فرض دست‌اندرکاران حوزه مطالعات تمدنی این است که جهانمندی به دلایل مختلف موجب کمرنگ شدن اعتبار مرزهای جغرافیایی، فرهنگی و تمدنی بین جوامع بشری شده یا خواهد شد.

 

فرآیند جهانمندی ناشی از یک نگرش جهانی است که اگرچه ابتدا در حوزه اقتصاد‌ پول و تجارت خودنمایی کرد، اما خیلی زود به حوزه‏های فرهنگ و تمدن نیز کشیده شد تا آنجا که متخصصان فرهنگی خاستگاه جهانمندی را فرهنگ و اندیشه دانسته‌اند و نه اقتصاد. این فرآیند در جوامع مختلف و در بین انسان‌های گوناگون، واکنش‌های متعددی به وجود آورده است. عده‏ای به استقبال آن رفته و گروهی از آن اجتناب کرده‌اند.

مقاومت در مقابل جهانمندی

پیشرفت در حوزه ارتباطات که با اختراع تلگراف و تلفن آغاز شده، با ظهور شبکه‏های مجازی و بخصوص اینترنت بر سرعت فرآیند جهانمندی افزود و واژه استقلال‌ در برخی جوامع کم‏کم جای خود را به عبارت استقلال متقابل‌یا وابستگی متقابل داد. تا آنجا که در بعضی مقاطع مبارزه با اینترنت و شبکه‏های مجازی به نمادی از مقاومت در برابر فرآیند جهانمندی تبدیل شد.

اگرچه پژوهشگران فرآیند جهانمندی را رویداد جدیدی می‌دانند، اما برخی افراد آغاز آن را در قرون گذشته جستجو می‌کنند. هرچه باشد، در اوایل قرن بیستم میلادی سرعت ارتباطات اقتصادی و فرهنگی در جهان فزونی آشکار گرفت. واژه گلوبالیزاسیون از اواسط دهه 1980 و بخصوص از اواسط دهه 1990 مورد استفاده جدی قرار گرفت. در سال 2000 میلادی بود که صندوق بین‏المللی پول چهار مختصه فرآیند جهانمندی را تعیین کرد که عبارت بودند از: تجارت و معامله، گردش سرمایه و سرمایه‏گذاری، مهاجرت و جابه‌جایی انسان‌ها و تبادل علم و دانش.

از آنجا که جهانمندی تاثیر متقابلی بر سازمان کار و تجارت، محیط‏های کسب و کار، محیط‏های اقتصادی و محیط طبیعی دارد، موضوعاتی از قبیل تغییرات آب و هوایی، جریان‌های فرامرزی آب، آلودگی هوا، بهره‏برداری بیش از حد از ذخایر پروتئینی اقیانوس‌ها نیز به گفتمان جهانمندی افزوده شده است.

ارائه اطلاعات نامحدود

اما آنچه به‌روشنی به عنوان نماد عصر جهانمندی معرفی شده، امکانات ارتباطی وسیع در حال توسعه و قابلیت یافتن اطلاعات نامحدود در شبکه‏های مجازی است. دسترسی به اطلاعات آن هم در حجم نامحدود و بدون کنترل و دروازه‏بانی، طبعا تهدیداتی به همراه دارد. یکی از این تهدیدها انتشار اطلاعات بی‏پایه و غیرمستدل است که می‌تواند چون ویروس، ذهن و حافظه مردم را در سراسر جهان تخریب و مخدوش کند.

در گذشته وقتی کتابی به دستمان می‌رسید یا حتی مقاله کوچکی چاپ می‌شد مطلبی از رادیو شنیده می‌شد یا برنامه‌ای در تلویزیون مشاهده می‌شد، اطمینان داشتیم این مطلب از فیلترهای مختلف عبور کرده و به دست ما رسیده است. حتی در کشورهایی که فیلتر ممیزی وجود ندارد سازمان‌های نظارتی، مراجع رسیدگی به شکایاتی که متوجه نویسنده یا محقق آن کتاب، مقاله یا برنامه می‌شود، دادگاه‌ها، ویراستاران، داوران، سردبیران، ناشران و افراد دیگری که در مسیر انتشار این کتاب، مقاله یا برنامه قرار دارند هر یک به نوعی نسبت به صحت و دقت مطالب ارائه شده احساس مسئولیت می‌کنند. ما که خواننده، شنونده و بیننده آن نوشته یا برنامه هستیم می‌دانیم آنچه به سمع و نظر ما می‌رسد از فیلترهای مختلف عبور کرده و حتی اگر غرضی هم در آن اعمال شده باشد، عامدانه و از سر آگاهی و مسئولیت بوده است.

شاید با این عادت است که امروز بی‌پروا هرچه در شبکه‏های مجازی در اختیارمان قرار گیرد می‌خوانیم، معمولا باور می‌کنیم و حتی به ذهن می‌سپاریم. این اطلاعات اعم از نوشته، عکس یا فیلم، اگر مخدوش و غیرمستدل هم باشد، نه‌تنها بر ذهن و مسیر باورهای آتی ما تاثیر می‌گذارد که در راه خواندن مطالب دیگر و باور کردن و به ذهن سپردن آنها نیز اختلال ایجاد می‌کند.

فرصت یا تهدید

اما در کنار این تهدید فرصت طلایی و باارزشی هم برای افراد، گروه‌ها و ملت‌ها به وجود آمده است. این فرصت به ما امکان می‌دهد که اطلاعات مورد نظر خود را در اختیار دیگران قرار دهیم و اتفاقا ذهن دیگران را به نوشته و نظر خود جلب کنیم. این فرصت در دوره‌های مختلف گذشته به صورت‌های دیگر هم به وجود آمده و ملت‌هایی که از آن فرصت‌ها بخوبی و سریع استفاده کرده‏اند نوعی توفیق اطلاعاتی، شخصیتی و تاریخی برای خود ایجاد کرده‏اند که خود راهگشای تفوق‌های دیگری بوده است.

تجربه تاریخی نشان می‌دهد ملت‌هایی که از این فرصت‌ها بخوبی استفاده کرده‏اند‌ توانسته‏اند در زمینه‏های مختلف، تصویر مثبت و دلنشینی از خود ارائه دهند و حتی مختصات فرهنگی، اقتصادی و علمی خود را به دیگران بفروشند.

نگاهی به تاریخ نشان می‌دهد مثلا چگونه تاریخ کشف آمریکا، تاریخ دوران استعمار، تاریخ جنگ جهانی اول و دوم نوشته شده است. چگونه ملت‌ها توانسته‏اند دانشمندان، فلاسفه، نویسندگان و شعرای خود را به دیگران بشناسانند و اندیشه‏های آنها را به شکلی تاثیرگذار دستمایه تحقیقات و اندیشمندی‏های بعدی قرار دهند و آینده را در ادامه مسیر فرهنگ آشنا و بومی خود شکل دهند.

ترسیم و چاپ نقشه‏های جهان، تعیین مرزبندی‌های بین کشورها، نوشتن تاریخ ملت‌های دیگر و تشریح گزینشی عملکرد آن ملت‌ها در گذشته نیز بخشی از همین ماجراست.

اروپاییان و بخصوص انگلیسی‌ها که بیشترین استفاده را از صنعت چاپ برده‏اند منطقه‏ای از شمال آفریقا و آسیا را به حسب موقعیت جغرافیایی خود خاور خوانده‏اند. یعنی این سرزمین‌ها در شرق آنها قرار گرفته است. منطقه گرینویچ در نزدیکی لندن را هم روی نصف‏النهاری به همین نام تعریف و کانون جهان معرفی، وقت آن را مبدا زمان جهانی تعریف کرده‏اند و وقت بقیه دنیا را با آن می‌سنجند. سپس همین خاور را به خاور نزدیک، خاورمیانه و خاوردور تقسیم کرده‏اند. این تقسیم‌بندی‌ها و نامگذاری‌ها را در سطحی بسیار وسیع وارد کتاب‌ها، مقالات و نقشه‏ها کرده و در دنیا پخش کرده‏اند. تاثیر آن به حدی جدی و وسیع بوده که امروز ملت‌های مختلف در جهان باید زمان را به مرکزیت گرینویچ محاسبه کنند و منطقه خودشان را که برای خودشان مرکزیت دارد خاور بخوانند. جالب است که ما در داخل این منطقه از خاورمیانه سخن می‌گوییم بی‏آن که توجه کنیم این تقسیم‌بندی‏ها از کجا آغاز و تا کجا اشاعه پیدا کرده است.

طبیعی است ملت‌ها نمی‌توانند بسادگی بر این فرهنگسازی‌ها تاثیر بگذارند. چرا؟ چون زمانی که امکان استفاده از این فرصت بود فعالانه عمل نکردند، نشستند و منتظر ماندند تا دیگران کتابخانه‏های دنیا را از اندیشه‏ها و برنامه ریزی‌های خود پُر کنند.

استفاده بهینه از فضای مجازی

بنابراین دوران جهانمندی و عصر ارتباطات با تمام مختصاتی که دارد علاوه بر تهدیدات، فرصت‌هایی هم ایجاد کرده است. افراد و ملت‌ها می‌توانند با ورود به این دنیا آن کاری را کنند که احیانا در عصر چاپ نکردند. جالب این که این بار هم اروپاییان‌آمریکاییان و البته برخی ملت‌ها مثل کره‏ای‌ها، هندی‌ها، ژاپنی‌ها و امثال آنها با سرعت و مجدانه در حال پرکردن فضای لایتناهی مجازی از اطلاعاتی هستند که در دنیای امروز و فردا تاثیرات فراوان مورد نظر آنها را برجا خواهد گذاشت.

نکته قابل توجه دیگر این که اطلاعاتی که امروز از هر نقطه از جهان در شبکه‏های مجازی قرار داده می‌شود به طور لحظه‏ای قابلیت دریافت و استفاده در هر نقطه از جهان را دارد، هرگز از حافظه شبکه مجازی پاک نخواهد شد و بسادگی به هر زبان دیگر قابل ترجمه است. این مزیت از مزیت‌های شبکه‏های تلویزیونی ماهواره‏ای نیز بالاتر است.

غیبت در شبکه‏ های مجازی قدرت چانه‏زنی را هم در این عرصه کاهش می‌دهد. اگر به تحولات صد سال اخیر نگاهی بیندازیم، می‌بینیم که اروپاییان و آمریکایی‌ها که از فرصت‌های مختلف به دست آمده با سرعت و دقت استفاده کرده‏اند. برای قانونمند کردن امور جهانی مورد نظر خود انواع قوانین، کنوانسیون‌ها، پیمان‌ِها و قراردادها، را به تصویب رسانده و اعلامیه‏ها و بیانیه‏هایی را نوشته و با استفاده از روش‌های فوق، جهانی کرده‏اند. در بیشتر این موارد طبعا نظرات کسانی که از صحنه دور بوده‏اند رعایت نشده است.

بی اعتنایی جایز نیست

آنچه امروز بیشتر از هر امر دیگری ضروری جلوه می‌کند نوشتن به تصویب رساندن کنوانسیون‌ها و اعلامیه‏ هایی است که بتواند رفتارهای انسان را در عصر جهانمندی بخصوص در حوزه ارتباطات و نحوه استفاده از فضاهای مجازی و شبکه‏ های ماهواره‏ای تنظیم کند.

بدون شک روزی نه‌چندان دور این اتفاق خواهد افتاد، اما روزی که چنین اقدامی رخ دهد، ملت‌هایی می‌توانند بر آن فرآیند تاثیرگذار باشند که این فضا را بشناسند، در توسعه فناوری‌های ذی‌ربط سهم داشته باشند، توانمندی‌های آن را بدانند و با حضور فعالی که در آن دارند بتوانند حق آب و گل خود را تبدیل به بندهایی از کنوانسیون‌ها و اعلامیه‏ های ناظر بر تنظیم دوران جهانمندی کنند. دور ماندن و منزوی شدن از این فضا، نادیده گرفتن فرصت‌ها و اولویت دادن به تهدیدهای موجود در عصر جهانمندی بخصوص تهدیدهای حوزه ارتباطات ما را از مزیت‌های آینده محروم خواهد کرد.

موضوع جهانی شدن در زمان کنونی به مثابه موضوع تجدد (مدرنیته) و فراتجدد (پست‌مدرنیته) در دهه‌های پیشین است. بی‌اعتنایی به این گونه موضوعات که مسیر تاریخ تکوین و تکامل بشر را تغییر می‌دهد بی‌اعتنایی به آینده‏ای است که دیر یا زود، خواه‌ناخواه ما یا فرزندان ما با آن روبه‌رو خواهیم شد و باید آماده محاجه، چالش، نرمش یا هر نوع برخورد دیگری که باید در برابر آن انجام پذیرد باشیم.

استفاده از فرصت تاریخی

برای مثال، وقتی از کشف آمریکا صحبت می‌شود در حقیقت به عالمیان گفته می‌شود سرزمینی بی‏نام و نشان در گوشه‏ای از جغرافیا وجود داشته که فقط با حضور امریکو وسپوس و کریستف کلمب هویت پیدا کرده است. در حالی که این سرزمین پیش از ورود این کاشفان اروپایی مثل هر سرزمین دیگر وجود داشته، مردمی که در آن سرزمین زندگی می‌کرده‏اند، تمدن، فرهنگ و حتی فلسفه و شعر هم داشته‏اند. آیا منظور از کشف آمریکا نادیده گرفتن اصالت کسانی است که هزاران سال در این سرزمین زندگی می‌کرده‏اند و بعد از ورود کاشفان اروپایی بقیه دنیا برای آنها کشف شده یا هویت دادن به کاشفانی است که پا به این سرزمین گذاشته‏اند؟

ساکنان آمریکا که ظاهرا حتی نام اصلی و قدیمی سرزمین مادری خود را هم از یاد برده‏اند و سرزمینشان را به نام یک کاشف اروپایی می‌شناسند از آن فرصت تاریخی برای نوشتن و انتشار نظر خود در مورد این کشف استفاده نکردند. کسانی برنده این محاجه فرهنگی و تاریخی شدند که توانستند منطق و نظر خود را مستدل بنویسند، در سطحی وسیع اشاعه دهند و دنیا را تحت تاثیر آن قرار دهند.

پانوشت:1- Globalization

 


مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع: 70


بنیاد آینده‌نگری ایران



سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ - ۱۹ مارس ۲۰۲۴

انسان گلوبال

+ بهترین آموزش‌های یادگیری ماشین با پایتون -

+ آیا فناوری AI جای انسان‌ها را خواهد گرفت؟ -

+ شبكه ها --

+ ایران، پس از رهایی یکی از همکارن سایت آینده نگر از ایران

+ نسل دهه ۸۰، دنبال تغییر نیست، خود ِ تغییره! //

+ ۳ تغییر که برای آینده محتوا و بازاریابی باید بدانید محسن راعی

+ تفكر توسعه‌خواهي دکتر شهیندخت خوارزمی

+ برترین شغل‌های حوزه کامپیوتر در سال‌های آینده  مهسا قنبری

+ صنعت چهارم و ویروس جهان‌گشا سرآغازی بر یک تحول بزرگ  مهدی صنعت‌جو

+ انقلاب صنعتی چهارم و تحولات کار در آینده  علی حسینی

+ آینده جهان از زبان مدیر عامل شرکت بنز 

+ چند نفر در جهان هنوز روزنامه می خوانند؟ میثم لطفی

+ انواع تفکر : تفکر انتقادی 

+ روش های خودشناسی : تست شخصیت 

+ مهارت مدیریت افراد هرمز پوررستمی

+ خلاصه کتاب موج سوم؛ نوشته الوين تافلر تافلر

+ انسان، زندگی و دانایی رضا داوری اردکانی

+ جهان گیری (ویروس کرونا) و نظم سیاسی، فرانسیس فوکویاما برگردان رحیم باجغلی

+ تفکر سیستمی چیست ؟ هدی ولی‌پور زند

+ امریکای دوران ترامپ و موج سوم الوین تافلر  بهروز بهزادی (روزنامه نگار)

+ ویروس کرونا بحرانی سیاسی است نه پزشکی یووال نوح هراری:بی بی سی

+ «علم» ، «امید» و «بحران کرونا» 

+ اعتماد، به انسان یا به کرونا؟ مسئله این است کرونانت

+ موقعیت پساکرونایی انسان سعید قاسمی زاده

+ بعد از عبور از كرونا، ما كجا خواهيم بود؟ 

+ معنی تازه «سواد» در قرن ۲۱ حمیده احمدیان راد

+ انواع سازمان و انواع برنامه ریزی 

+ خلاصه کتاب: جهانی شدن فرهنگ، هویت 

+ تاریخ اجتماعی رسانه‌ها؛ از گوتنبرگ تا اینترنت 

+ مهارت های اساسی یک کودک قرن ۲۱ 

+ شکاف بین نسلی رسانه ای  دکتر حجت اله عباسی

+ انواع تفکر : تفکر انتقادی  مسیر آینده

+ عصر دانش‌ و ابعاد آن‌ دکتر پرويز حاجياني

+ فوکویاما علیه فوکویاما سیدمصطفی شاداب

+ مرگ مدرسه یا آیندۀ مدرسه؟ ابراهیم مجیدی*:

+ تافلر و فلسفه ی تربیت بازسازی گرایی عبدالله افراسیابی

+ تکنولوژی در جامعه فراصنعتی 

+ دانشگاه آرمانی‌شده: ضرورت دگرگونی معیارهای قدمایی فرهیختگی 

+ آرمانی‌سازی گذشته و آینده 

+ هویت چیست؟ 

+ زنده باد انقلاب! یووال نوح هراری

+ سرنوشت آینده بشریت چه خواهد شد؟ میچیو کاکو

+ شکل زندگی در ۵۰ سال آینده 

+ شخصیت شناسی آینده نگری 

+ کتاب انسان آینده، تسخیر سیر تکامل به دست بشر میچیو کاکو

+ آن بالا قفل شده است؛ جنبش ها را از پایین بیاغازید یادداشت‌های یک آینده‌پژوه

+ ۲۱ درس برای قرن ۲۱: کتاب تازه‌ای از یووال نوح هراری 

+ نگرانی‌های ما در قرن بیست و یکم بیل گیتس

+ بمب ساعتی در آزمايشگاه  یووال نوح هراری

+ آئين اطلاعات  

+ انقلاب صنعتی چهارم و نشانه های ظهور 

+ «انسان خداگونه» در انتظار فردا فرد پطروسیان

+ نقد کتاب « آموزش و دموکراسی در قرن ۲۱» اثر نل نادینگز؛ 

+ جامعه اطلاعاتی و جنسیت سها صراف

+ پیامدهای مدرنیت آنتونی گیدنز

+ فرهنگ در جهان بدون مرز 

+ فرهنگ جهانی چیست؟ 

+ نظم نوین جهانی 

+ «انسان سالاری»، محور جامعه اطلاعاتی. 

+ از خانه‌های زیر آب تا تور گردشگری به مریخ! 

+ پیش‌بینی جزئیات زندگی انسان در دو قرن آینده. 

+ مهارت های زندگی در قرن بیست و یکم  آسیه مک دار

+ «گردشگری»صنعتی میلیارد دلاری و استوار بر پایه ی آینده نگری پیشینیانِ فرهیخته ی ما رضا بردستانی

+ سیستم های پیچیده و تفکر سیستمی (3) – بخش پایانی دکتر همایون مهمنش

+ زندگی ما و زندگی آنها  علی دادپی

+ سیستم های پیچیده و تفکر سیستمی (2) دکتر همایون مهمنش

+ سیستم های پیچیده و تفکر سیستمی (1) دکتر همایون مهمنش

+ پیش‌بینی آینده غیرممکن شده است فرانسیس فوکویاما

+ آیندگان ما را به‌سبب کدام خطای اخلاقی ملامت خواهند کرد؟ 

+ مقدمه‌ای برای همه آینده نگری‌ها/ ضروری‌ترین علمی که در کشور ما به آن بی‌اعتنایی می‌شود رضا داوری اردکانی

+ قدرت آینده مهدی صنعت‌جو

+ از عصر اطلاعات تا عصر مولكول. مترجم : فيروزه امين

+ تفاوت‌های حیرت‌انگیز فرزندان 

+ عجیب‌ترین قوانین ترافیکی دنیا> از جریمه خودروهای کثیف تا منع راندن خودروی مشکی در روزهای خاص 

+ فناوری‌های مورد استفاده در جنگ‌های آینده چه خواهند بود؟ 

+ موج فراصنعتی چه کسانی را خواهد برد هرمز پوررستمی

+ مدیریت استراتژیک پورتفولیو پروژه ها در هلدینگها و سازمانهای بزرگ  

+ ضرورت آینده پژوهی و نگاه به آینده به عنوان نقش برجسته روابط عمومی نوین 

+ تکنولوژی علیه تبعیض اندرو فینبرگ

+ آیا فکرعبور جایگزین رمز عبور می شود​​​​​​​ سید محمد باقر نوربخش

+ جامعه اطلاعاتی, دگرگونی تکنولوژی های نوین ارتباطی و اطلاعاتی و تحول در روابط انسانی۲ 

+ جامعه اطلاعاتی, دگرگونی تکنولوژی های نوین ارتباطی و اطلاعاتی و تحول در روابط انسانی 

+ نمایش زندگی اجتماعی در جامعه اطلاعاتی  مانا سرایی

+ سخنرانی بیل گیتس درباره بیماری‌های فراگیر، بهداشت جهانی و حملات بیولوژیکی حمیدرضا تائبی

+ آینده نگری استر اتژی فناوری اطلاعات دکتر امین گلستانی

+ روندهای علم و فناوری در سال 2017 حمدرضا میرزایی

+ دو گروه از جوانان در برابر « قانون کار » ونسا پینتو برگردان سعید جوادزاده امینی

+ اندیشیدن به آینده نظریه اجتماعی: آری به جامعه‌شناسی محمدرضا مهدیزاده

+ نقش جامعه اطلاعاتی در تحولات فرهنگی 

+ تحلیل اقتصادی آزادی دکتر محسن رنانی

+ آیا در کارها حضور بشر لازم است؟ 

+ آینده‎پذیری: چالش اساسی آینده‎پژوهی در جهان در حال توسعه. 

+ اثرات اقتصادی جامعه اطلاعاتی در جهان 

+ چگونه انسان‌ها از صد درصد توانایی مغز خود استفاده می‌کنند حمیدرضا تائبی

+ آیا اینترنت اشیا ما را به ابر انسان تبدیل خواهد کرد؟ حمیدرضا تائبی

+ آیا سیاست می تواند از قرن 21 جان سالم به در ببرد؟. کنت میناگ

+ آینده، اکنون است ـ بخش اول آرش بصیرت

+ آینده، اکنون است ـ بخش دوم آرش بصیرت

+ سیاست‌گذاران همه کشورها خواهد بود. 

+ جهانی شدن و آموزش و پرورش 



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995